Skip to main content

Full text of "MusicResearchLibrary-Source Texts"

See other formats


Tanjore Saraswathi Mahal Series No. 13, 


TALADASAPRANAPRADEEPIKA 


BY 
POLURI GOVINDAKAV!I, 





Mddras Government Oriental Series No. XLVIIl. 


कछ" దశ పాణపదిపిక. 
^ `^ ८, 


పోలూారి గోవిందకవిపణీశేము. 


MADRAS GOVERNMENT ORIENTAL SERIES, 


Published under the authority of the Government of Madras, 


a 


GENERAL EDITOR. : . 


T. CHANDRASEKHARAN, MALT. 


Curator, Government Oriental Manusecrits Library, Madras. 





No. XLVI. 


తంజావూరు నరన్గతీమహాల్‌ (ప్రచురణము 1కి. ౫ 


च्भ्छ € ड | ने లె (5 దీపిక. 


अ 
PRINTED AT: 


THE VICTORIA JUBILEE PRESS, 
CHITTOOR. 


भोन्ति निमाय TNE R ITEP TTT SRN STITT SPIRE IASI IRR iris lire 








Tanjore Saraswati Mahal Series No. 13. Saraswati Mahal Series No, 13. 


+ 


TALA DASA PRANAPRADEEPIKA. 


(By POLURI GOVINDAKAVT.) 


(ऋ 2 + 


CRITICALLY EDITED WITH INTRODUCTIONS & NOTES. 
BY 


SRI, K. VASUDEVA SASTRI, B. A., 
Pandit for research, Sarasvati Mahal Library, Tanjore. 


Sri. A, MAHADEVA SASTRI, 
Pandit, Sarasvati Mahal Library, Tanjore. 


AND 


SRI, ४, SUNDARA SARMA, SAHITYA SIROMANI, 
Pandit, Sarasvatt Mahal Library, Tanjore. 


PUBLISHED BY 


9. GCOPALAN, 8.4. BL, 
HONORARY SECRETARY, FOR THE ADMINISTRATIVE COMMITTEE 
T. M.S. S. M. LIBRARY, TANJORE. ह 


1 भ्र 3 9 ॐ नि ५ 
+ 


Pr ice Rs శ 1 ---©-- 0, 


PREFACE, 





Tanjore has ling been and still is the home of 
the best and purest in Carnatic Music and Bharata 
Natya. And for this position, it owes a good deal to 
the well - preserved and valuable manuscripts on 
Sangita Sastra and Sampradaya of Saraswati Mahal 
Library. We have in the Library more than three 
hundred manuscripts in the Sangita and Natya section, 
and they contain thousands of Kirtanas, Jatis in various 
Talas, numerous Padams and several tratises on the 
theory and practice of Music and Dance. The number 
of works that deserve immediate publication will be 
about 100 and our present series includes three works. 
on music and dance, namely (1) Taladasapranapra- 
deepika, the present work in Telugu, (2) Sangita 
Darpana of Damodara in Sanskrit and (8) Gita- 
Govinda with Abhinaya for every word in Sanskrit. 
With the help of the generous grants of the Govern- 
ment we hope to bring out all the valuable works in 
the coming years. 


The present work “Taladasapranapradeepika 
isincluded in the Telugu section of our Library, 
apparently because its literary merit is no less than 
its valus as a standard text book on Tala. Consider- 
ing the paucity of reliable standard works on Talas, 
the present publication comes none too soon into the 
field to help the modern students and musicians in 
acquiring a correct knowledge of our Sampradaya in 
Music. 


Our publication is based on a single manuscript 
in our Library, 88 no other copy of it is availeole in 
any place. Thanks are due to our Telugu Pandits 
Sri A. Mahadeva Sastry and Sri V. Sundara Sarma for 
the careful way in which they have edited the wo-k 
with the help of Sri K. Vasudeva Sastrigal in under- 
standings the theory of the art. 


11 


The timely grants made by the Madras Govern- 
ment have helped us to bring out this and other 
valuable Publications, 


We are specially grateful to our Premier Sri 
P. 8, Kumaraswami Raja, and our Education Minister 
Sri K. Madhava Menon, for the keen interest they 
evince in our Library. 


Tanjore, 


Saraswathi Mahal Library, 9, GOPALAN,., 
1—10— 1950, | 


Hon: Secretary. 





GENERAL EDITORS INTRODUCTION 
TO THE 


MADRAS GOVERNMENT ORIENTAL SERIES. 





The Government of Madras took up for consi- 
deration the question of publication of the various 
manuscripts in different languages on subjects like 
Philosophy Medicine, and Science etc., early in May 
1948. Important manuscript Libraries in the Madras 
Presidency were requested to send a list of unpubli- 
shed manuscripts with them for favour of being 
considered by the Government for publication. The 
Honorary Secretary of the Tanjore Maharaja Serfoji s 
Saraswathi Mahal Library, Tanjore, alone complied 
with this request. This list as well as a similar list of 
unpublished manuscripts in the Government Oriental 
Manuscripts Library, Madras were carefully examined 
and a tentative selection of manuscripts suitable for 
publication was made. The Government in their 
Memorandum No. 34913/48—10, Education, dated 
4-4-1949 constituted an expert committee with the 
Curator of the Government Oriental Manuscripts 
Library, Madras, as the Secretary, for the final selec-~ 
tion of manuscripts suitable for printing and for 
estimating the cost of publications. The following 
are the members of the Committee. 


The name of Personnel of the Committee Constituted for 
Selecting Manuscripts for Publication. 





1. Sri T, M. Narayanaswami Pillai, M.A., BL, 
2. + ‰, £, Sethu Pillai, BA., BL. 

3. +, C. M. Ramachandra Chettiar, BA.,B.F., 

4, + R. Krishnamoorthy (Kalki). 

9, + Dr N. Venkataramanayya, M.A. PH.D. 

6. + M. Ramanuja Rao Naidu, MeA., ! 
7. ,, V. Prabhakara Sastri. 
8, ,, N. Venkata Rao. 


iv 


9. Sri EH. Sesha Ayyangar. 
10. ,, Masti Venkatesa Ayyangar. 
11. , M. Mariappa Bhat, M.A., L.T., 
12, Dr. ¢. Achyuta Menon, B, A., PH.D. 
13. ,, £, Kunhan Raja 14, A.,D. PHIL., 
14. ,, A. Sankaran, M.A.PH.D.,L.T., 
15. Sri P. Rama Sastri. 
16. ,, 8. K. Ramanatha Sastri. 
17. Dr. M Abdul Haq., M.A.,D. PHIL., (060). 
18. Afzul-u-Ulma Hakim Khader Ahamed. 
19. Sri P. D. Joshi, 
20. +, 9, Gopalan, B.A., B.L., . 
21, ,, T. Chandrasekharan, M.A... L.T., 


The members of the Committee formed into Sub- 
Committees for the various languages, Sanskrit, Tamil, 
Telugu, Kanada, Malayalam, Marathi and Islamic 
languages. They met during the month of May 1949 
at Madras and at Tanjore to examine the manuscripts 
and make a selection. The recommendations of the 
Committee were accepted by the Government in 
G. 0. No. Mis, 2745 Education dated 31—8—1949 and 
they decided to call these publications as the “Madras 
Government Oriental Series’, and appointed the Curator, 
Government Oriental Manuscripts Library, Madras-9, 
as the General Editor of the Publications. The follow- 
ing manuscripts have been taken up for publication 
during the current year. 


“A” From the Government Oriental Manuscripts Library, Madras. 





TAMIL. 


, KAPPAL SASTRIAM. 

, ANUBHAVA VAIDYA MURAIT, 

, ATTANAKOLAHALAM, 

, UPADESA KRANDAVM. 

. COLAN PURVA PATAYAM., 

, KONGADESA RAJAKKAL. 

, SIVAJNANA 21.5.14, 

, SADASIVA RUPAN, with commentary. 


{ 


OO FDOT € WD 1 


¢» € IE < र. == 


< (> CS dD (= 


< he €*2 


= SANGITA RATHNAKARAMU. 
. AUSHADHA YOGAMULUVU., 


श्र 


TELUGU. 


VAIDYA NIGHANTU, 


. DHANURVIDYA VILASAMU. 
. YOGA DARSANA VISHAYAMU. 
+ KHADGA LAKSHANA SIROMANL 


SANSKRIT. 


+ VISHANARAYANTIYAM. 

. BRARGAVA NADIKA 

~ HARIHARACATURANGAM 
- BRAHMA SUTRA VRITTI, MITAKSARAM. 
- NYAYASIDDAANTA TATVAMRTAM 


MALAYALAM. 


= GARBHA CHIKITSA. 
. (a) VASTHULAKSHANAM. 


(b) SILPASASTRAM. 
(c) SILPAVISAY AM. 


- MAHASARAM, 
+ KANAKKUSARAM. 


KRIYAKRAMAM. 
KANADA., 


. LOKOPAKARA. 


RATTAMATA. 


. DIKSABODHE. 
. ASVASASTRAM. 
. (a) AUSHADHAGALU., 


(b) VAIDYA VISHAYA. 


, SANGITA RATNAKARA, 


१. SUPASASTRA. 


> 09 BD fra 


ISLAMIC LANGUAGES. 


, JAMIL-AL-ASHY A. 
» TIBB-E-FARILDIL. ५ 
, TAHQUIQ-AL-BUHRAN, 


SHAFINAT-AL-NAJAT. 


vi 


“B” from the Tanjore Maharaja Serfoji's 
Saraswathi Mahal Library, Tanjore. 





| TAMIL. 
SARABENDRA VAIDYA MURAI. 
(DIABATES). 
do (0. N. 1.) 
, AGASTHYAR. 


„ KONGANARSARAKKU 'VAIPPU., 
. TIRUCHITRAMBALAKOVAIYY AR 


with Padavurai. 
KALACHAKRAM. 


. TALASAMUDRAM. 
. BHARATANATY AM. 
. (a) PANDIKELI VILASA NATAKAM. 


(0) PURURAVA CHAKRAVARTHI 
NATARAM. 
५) MADNA SUNDARA VILASA 
NATAKAM, 
(d) PERCY MACQUEEN’'S COLLECTION 


(in the Madras University Library) of Foiklore. 


10. 
11. 


9 £> (^~ 


RAMAYYAN ^ 17144 ^. 
TAMIL PADALKAL 
including Pattinathar Venba and Vannankal. 


TELUGU. 


. KAMANDAKANITISARAMU. 
. TALADASAPRANADIPIKA. 
. (2) RAGHUNATHA NAYAKA 


ABHYUDAY AMV. 
(0) RAJAGOPALA VILASAMU. 


. RAMAYANAMU by Katta Varadarajul. 


MARATHI. 


. NATYASASTRA SANGRAHA, 
~ (a) BOOK OF KNOWLEDGE VAHL. 


(b) FOLK SONGS, 
©) DORA DARUN VENI PADDHATI. 
(d) ASWASA CHATULA DUMNI. 


vil 


3. (a) PRATAPASIMHENDRA VIJAYA 
PRABANDHA. 
(b) SARABENDRA TIRTAAVALI. 
(८) LAVANI, 
. DEVNDRA KORAVANJL 
. BHAKTA VILAS. 
. SLOKA BADHA RAMAYANA, 


SANSKRIT. 
1. ASWASASTRA with Tricolour illustrations 
2% RAJAMRIGANKA, 
3, CHIKITSA MRITASAGARA. 
4. AYURVEDA MAHODADHI,. 
5 
6 


> Ut Ee 


. GITAGOVINDA ABHINAY AN. 
. (a) COLA CAMPU. 
(0) SAHENDRA VILASA, 

7. DHARMAKUTAM SUNDARA KANDA. 
8. JATAKA SARA. 

9, VISHNUTATVANIRNAYA VYAKHY A. 
10. SANGITA DARPANA, 
11. BEEJA PALLAV A, 
It is hoped that the publication of most of the 
important manuscripts will be completed within the 
next four years. 


Some of the manuscripts taken up for publica- 
tion are represented by single copies in the Library 
and consequently the mistakes that are found in them 
could not be corrected by comparing with other 
copies. The Editors have, however, tried their best 
to suggest correct readings. The wrong readings are 
given in round brackets and correct readings have 
been suggested in square brackets. When different 
readings are found, they have been given in the foot 
11016 or incorporated in the text itself. 


The Government of Madras have to be thanked 
for financing the entire scheme of Publication although 
there is a drive for economy in all the departments, 


11) 


My thanks are due to the members of the Expert 
Committee who spared no pains in selecting the 
manuscripts for publication. Ihave also to thank 
the various editors, who are experts, in their own field, 
for readily consenting to edit the manusctips and see 
them through the press. The various Presses that 
have co-operated in printing the manuscripts in the 
best‘“manner possible also deserve my thanks for the 
patience exhibited by them in carrying out the correc- 
tions made in the proofs. 


Oriental M. 8. 9. Library, } T. Chandrasekharan, 
Madras, 1950. General Editor. 





ix 


INTRODUCTION. 





“TALA” can best be translated 28 “rhythm 
in English. It controls the movement of a musical 
piece and adds to its elastic gait. The elements which 
constitute Tala are ten in number, and they 816 
described as the ten “Pranas’ or the ten life-giving 
elements of a Tala. The word Prana is not used in 
“BHARTA'S Natya Sastra” or “Sangeetaratnakara', 
although all the ten elements are described there in 
detail. The word occurs in “Audibharata’” a tradi- 
tional compilation of the essential quotations in Natya 
and Nartana sastra. There are four recensions of 
Audibharata in the Saraswathi Mahal Library, each 
with a Telugu commentary of its own. The word 
“Prana” occurs also in a work called “Arjuna 
Bharatam” which is preserved in a fragmentary form 
in the Saraswati Mahal Library. 


The work that 18 now published is a Telugu 
treatise on the ten Pranas of Tala and it is called 
TALADASAPRANAPRADEEPIKA, and the author Poluri 
Govinda Kavi who is an Andhra has evidently taken 
his material from the traditional practitioners of 
Sangeeta and Natya in Andhra Desa, and from the 
Audibharata which appears to have been well preserved 
in the Andhra country. It may not 06 out of place 
to point out in this connection that all our Arts, 
Sciences, and Literature had been almost effaced 
during the foreign invasions of the thirteenth and 
fourteenth century and we owe it to the Nayaks of 
Vijianagar that our culture was revived once again. 
Our cultural revival in the south therefore has been 
accomplished by the Nayaks who are Andhras, and in 
the Telugu language, their mother tongue. Any one 
who wanted to get any proficiency in any of ithe fine- 
artes till about 100 years ago, had to learn Telugu, 


x 


The ten elements which go to make up the 


concept of Tala are: 


(1) Kala or time and its perception. 


(2) Kriya or the beats (Sasabda, that 18 accompanied 
‘with sound), and the movements of the hands 


and fingers, (nissabda or unaccompanied by 
sound), by which time is measured and divided 
into rhythmic parts. There are four Sasabda 
Kriyas and four Nissabda Kriyas, 


~ (3) ^* Marga” or the provincial modes in rhythm, 


They are four in number. 


(4) ^! 418. `` or the several units of time which are 


(9 


ऋणि 


combined together to form a particular Tala, 
The standard unit 15 “Laghu”. It was originally 
concieved as the time taken for pronouncing a 
short vowel, and hence.the name. The next 
higher unit is a “Guru” which means a long 
vowel. Tt 18 twice as long as a “Laghu". The 
next higher unit is a “ Pluta”’ which means an 
elongated long vowel. ltis thrice as long as a 
५४ [2 172. In the lower denominations we have 
first the “ Druta” which is half as long as a 
Laghu and “Anudruta’”’ which is half a 
“Druta”. The absolute value of a Laghu 
varies with the provincial modes and other 
exigencies of musical composition, 


‘“Kalaa’” is the mode of creating sub-species of 
particular varieties of Talas by using multiples 
of the units (Angas) constituting them. Thus 
taking the earliest classical Tala called ‘‘Chacb- 
chatputa” which is constituted by four units, 
namely, 1 Guru, 1 Guru, 1 Laghu, and 1 Pluta, 
making up a total duration of eight Laghus, we 
have sub-species of this Tala called “DWIKALA” 
and “CHATUSHKALA” Chachchatputa. In 


(6 


0 # 


xi 


Dwikala, eachlconstituent unit is doubled, so 
that the Tala now becomes constituted by two 
Gurus, two Gurus, one Guru and three Gurus, 
making up a total duration of Sixteen Laghus. 
The Chatushkala variety is created by doubling 
the number of units of the Dwikala, 


“Jaati’ is the gait of the rhythm of the particular 
variety of Tala. The gait is first classified into 
two main kinds, namely, those with four steps 
and those with three steps called respectively 
Chaturasra and Tryasra; and the original Talas 
consisted only of two, namely the standard Tala 


of Chaturasra variety called Chachchatputa and 


that of the Tryasra called Chachaputa. Their 
constitution in Laghus 216 ‰ £ 1 3,and 2112 
respectively. ltis seen that in the first Tala 
we have two compound paces of four steps each, 
and in the second, two compound paces of three 
steps each, 


11018 is the sense in which the word Jaati is used 
in Natya Sastra, (Vide Natya Sastra, Benares 
Edition, chapter 31 vv 10 and 12). The next 
Jaati which is mentioned is “Misra (mixed) which 
is said to be produced by mixing Chaturasra and 
Tryasra making up seven steps. The only other 
Jaati mentioned by the Natya-Sastra is Sankeerna 
which can be produced by promiscuously adding 
multiples or fractions of three and four. The 
later authors have named a pace of nine steps as 
Sankeerna Jaati and given the name of Khanda 
for a pace of five steps. We have thus five 
Jaatis in modern practice. 


The word Jati however is used in modern 
Practice in Karnatic music, in two senses. In 
one sense it means the number of Akshara 
Kaalas in the Laghu, and its multiples constitu- 
ting a Tala. In this sense the number of 


x11 


Akshara Kaalas, by some quaint reasoning, is 
not made to apply to the lower denominations of 
Laghus, namely, Druta and Anudruta which are 
always supposed to retain the Chaturasra 
character, and have only two and one Akshara 
Kala respectively. Thus in Triputa Tala which 
18 consituted by 1 > क, in Chaturasra Jati, the 
Akshara Kalas are 42 2 = 8; in the Tryasra Jati 
the Akshara Kala must strictly speaking be 3 
ij 13 = 6, but in practice, they maintain that 
the Akshara Kalas are 3 2 2 = 7. This anamoly 
has its own history. 


Originally the classical Talas called Marga 
Talas were five in number namely :-- 


1. Chachchatputa - Chaturasra -2 2 1 3 
१. Chaachaputa ~ Tryasra -2 1 1 
3, Shatpitaputraka - Tryasra -3 1 2 
4, 82117081 १ 68111282, ~ (72878 - 5 - 2 2 
5, Udghatta ~ Tryasra ~ 2 2 


Many 82६७61४2 12188 were also allowed as 
well as the Dwikala, Chatushkala and other 
multiple varieties of these Talas. 


The Sankeerna Talas were given a name and a 
habitation in mediaeval times and they छ 616 
listed as 120 Desi Talas. But all these Talas 
both Marga and Desi were practically forgotten 
during the Dark ages, except seven Talas which 
were preserved in the species of musical ८010. 
position called “salagasuda’™ These seven were 
Dhruva, Mathya, Rupaka, Jhampa, Adda, Triputa 
and Eka; but the revived Art of music required 
more Talas than these seven for its full expan- 
sion. The device therefore of creating new 
sub-species by assigning three, four, five, seven 
or nine Akshara Kaalas for the Laghu was 
thought of. The idea worked very well when 


(7) 


(8) 


(9 


a 


ల్‌ 


X111 


apllied to the higher denominations of Laghu. 
But 10 the case of Druta and Anudruta thé 
difficulty caused by fractional Akshara Kalas 
in Tryasra, Khanda etc, had to be overcome by 
cutting the Gordian Knot and ruling that 
Druta and Anudruta will always retain the 
Chaturasra character in all sub- species. 

Another sense in which the word Jaati is used is for 
denoting the gait of the musical piece. Musicians 
and players on Mridanga and other Tala Vadyas 
show their proficiency in Tala by changing the 
gait of the piece maintaining at the same time 
the total number of Aksharas of the piece, 

४५ Laya” is the quickness or slowness of the pace 
of a musical piece, We have thus three kinds 
of Layas. The slowest is Vilamba, the middling 
pace is Madhya, and the quickest is Druta. 


“Yati’ 15 the artistic arrangement of quick and 
slow paces in musical pieces. We have primarily 
three yatis. The first is the Sama or the uniform 
pace throughout. The Srotogata is the gradually 
quickening pace and Gopuchchha is that which 
gradually slows down. These are the only three 
yatis mentioned in the Natya Sastra and 
Sangeetaratnakara. Later authors speak of a 
fourth and a fifth, namely, Mridanga Yati and 
Pipeelika Yati. The former has a quick Laya 
in between slower Layas, the latter has a slow 
Laya in between quicker Layas. 


“Graha” is the particular point in the Tala 
where the muscial piece begins. If the Tala 
and the musical piece begin simultaneously it 18 
Sama Graha. If the Tala begins earlier than 
the piece, then it is said to have Ateeta (18138. 
If the Tala begins later than the piece, then it 
has Anagata (78112. 


X1v 
(10) "* 21881828. '* is the mode of permuting and 
combining the units of time (Angas) in 0176160४ 
ways to form 2 particular Tala. These permuta- 
tions and combinations are done in a particular 
order, 80 as to avoid the same form of permuta- 
tion occuring more than once. There are short- 
cut methods for ascertaining the possible number 
of permutations and combinations, for ascertain- 
ing the order of a particular combination when 
the form is given, and the form of a particular 
combination when the order is given. The 
number of combinations between two fixed limits 
are also calculated by means of formulas. These 
short-cuts are severally called Sankhya, Nashta, 
Uddhishta, Meru and Khanda Meru. 


This short account of the Ten Pranas of Talas 
will, it is hoped, help the reader in understand- 
ing the text of this publication. 


There is only one manuscript of this work in our 
Library and no other elsewhere, and the Telugu 
Pandits of the Library have spared no pains in 
getting at the correct text. ltis hoped that 
1118 work will serve as a standard work of 
reference for the present day Sampradaya of Tala 
in our music and dance. 


2 ए. ४६ h ] K Q ¬+ rg ८ i y 
saraswathi Maha!) द VASUDEVA SASTRY, 
Library Tanjore 
Joint Whtor, 


{--] 0--30. 


% 0 ) [| 
మటు a TY aT a] 
w \ 


ఈక ९87 €) సలు ॐ "=< 


తాళదశ( పాణ(పదీవికయను సీభరతలక్షుణగంథమును ४.९० 
చిన యతే(డు పోలూరి గోవిందకని. . భరత శొ, స్త్రమందలి खण्डः 
ధ్యాయమునకు నిది సతంతొనువాదముగానోపు. ఆంధ్రవాజ్మయ 
ములో నిది య(గ'తాంబూలమందుకొన (దగిన లత్షుణగంథము., 
వతద్గ)ంరథాంభముననే తాశంబునకుం (బఠయోజనమును బేర్కొ_నుచు 
నృ త్తగీత చాద్యములవ్య सि తులై సంచరింపకుండుటకుం చాళ 
మత్యం తావశ్యకమని కవి చెప్పియున్న (డు. ఆపద్యమిోారీతిగనున్న ది- 


४०॥ “(1) తౌర్య(తీకమ दुक 
వార్యస్థితి నడచునెడను వడినంకుశ సౌ 
కర్భంబున మరా(దాొ 
ధుర్భంబు౫ దానింజేయదొ తొళమొగి౯ి” (చూ, పద్య. 
82. (ప॥ ఆశా! 


అట్టి తాళంబునకును గొన్ని నియనునములుండ వలయును 
గదా! అవియే యీదశ[పాణంబులు వానిని నిరూవించుటయే 
యోగ ంథ ముయొక ए పర क्प दुर ९2 8 (= ००९० 55; 
(1) కాలను (2) మార్గము (8) (క్రియ (4) అంగము (8) (గవాము 
(6) జాతి (7) కళ (8) లయ (9) యతి (10) (పస్తారము, అనునవి. 
(చూా. పద్య. 89 పుట! (ప॥ ఆశా, ) 


€ छे (र యరగూపమగు నీ గంథ మున (బథ మాశ్యాసనము 
నందు “కాలి”వమను మొద టి(పాణము మొదలు “యుతి” యను 
నవమ పాణమువణికు సవి_స్తరముగా నిరూపీంపంబడియున్న ది. పడి 
యవ(పాణమైన (పస్తారముయొక్క. వివరణ మే దితీియాశ్యాసము 





(1) తౌర్య(తికమన నృ ర్హగీత వాద్య ములు. 


9 


లోని విషయము. (कणर र>०४०६८ कुह న దితీయాశ్యా 
సమును జదివిన తరువాత నతివివాద[గ స్వమైన “[పస్వారిమను దశమ 
(పాణమును వివరించుటయే యితేని పరమోాగేశమనియు, (పథమా 
శాగసము నద్దానికి భూమి కాత్శకమనియు దోచకయుండదు. 


కృతిక ठ. 


ఒఓబయామాకత్యపుత్రు(డై న పోలూరి గోవిందకని సదాశివనృపతి 
_ేశెపించగా స్మీగంథమును భరతీము పీరరాఘవయ సాహాయ్య 
మున రచించినట్లు చెలియుచున్నది. భరతశా స్త్ర పపీ(ణుడై న వీర 
రాఘువయ్యనుగుజించి యీ క్రిందిపడ్యములో వర్ణించియున్నా (డు, 


చ సరసుడు లాస్యదర్శనవిశారదశారదతాళలక్షుణం 
బరసి తదీయలక్షుణమునందటు మచ్చ గ 6దద్దుణంబుల 
బ్బురముగ ८ చెల్పువై ఖరికిం బోల్పం రెండన మేరుధని( యొ 
భరతమువీర రాఘవయ పాటి మహానటమాాళి కల్లునే” (చూ. 
। | सषु. 20. ప్ర కళ్యా 


ఈఫో రతము ఏర రాభువయ్య యొక్క కాలముగాని యతని 


నివాసస్థలముయగాని తెలుసుకొనుటకు దగినయాధారములు దొరకు 
ఇ 
రదు, 


गी 


గోవిందకవి పావులూరి ॐ చ్లీన ను దన్మగంథమునందు? 
జేర్కొని మిక్కి_లిపశంసించి యుండుటచేత్ర 28 (2 మ భనకు 
ద ८08 न "(९०४० ह నధికముగానితీని కాలమునుగుణించి చర్చింప 
జాలకున్నా ము. ఇతడు నన్న యమల్ర నలను మాత్రము > 
యుండుటచేత ऊ5°8&० ह) 5 ८१5 చెప్పుటకు వీలగునేకాని 
అత్య ర్యాచీనుడని చెప్పుటకుమ్మాతము कठ, మల్లిననుగుణించి 
చెప్పిన పద్యమిోవిధముగానున్న ది. 


లీ 


“మ॥ గణితాధారము సర(లోక మరయంగా నందులో బెద్దయు€్‌ 
గణ్‌తాధారము నాట్యశాస్త్ర 5०9०८09 ౯ గావ్రునక౯ 
మేటియె 
గణి తొంభోధిధరించె 5९४०8०९ విఖ్యాతేంబుగా నెవ్యండా 
గణక గామణి పావులూరికపి నిక్క_ంబెంచెద౯ మల్హన౯ 2 
नि (మా. పద్య. 6 (ప ఆశా॥) 
కవి యోగంథమును సదాళివభూపతికి నంకితము౭జేసెను. 
ఈకవియే “పర్ణతనారదచర్మితిిమను నమణీయొక (గంథముగూడ 
రచించి యీసదాశినన్ఫపతి కే యంకితే 3295) స్మీగంథము 
నందలి యో క్రిందిపద్యమువలన౭చెలియుచున్న ది. 
కం॥ “మునుపును బర్గతేనారద 
మునినాముల చరితేమును సముత్కట ఫణితీ౯ 
తనకిచ్చిన ఘనుండవాయగదడా (పముదమునకో” (మా పద్య, 
16. (ప ఆశా.) 
కాని “సరసంతీముహల్‌”’ (గంథాలయములో D. NO. 180 
M. NO. 243. చెంబరుగల “పర్యత్రనార దో పాఖ్యానము” అను గంథ 
నందు ఉదవినొయకు(డు తేనయన్న యగు సదాశివన్ఫసతి కంకితే 
ముగా నద్దానిని యొనర్శ్భినట్లున్న ది. గోవిందకవి ఈ గంథమునందు 
బర్భతనారదశచరి(త్రమును రచించి _సదాశివునకంకితము చేసినట్లు 
చెప్పియున్నా (డు. పరస్పర విరుద్దములగు నై నిషయములు ९9९४ 
+ ఇంచుమించుగా చేకనానుమును 
నేక పతిపాద్యవిషయమునుగ ల సమశకాలికకవులకృత మగు  కెండు 
(ప్రత్యెక గ్రంథములొకనిశే యంకితేమిాయ(బడుట చిశ్రీమైయున్న ది. 
ఇది విచారము, గోవిందకవి “రాగ తాళచింతామణి” యను మతి 
యొక (గంథమునుగూడ “కట్టమూరి బుస్పభూప త్రి’ (వేరణచే రామాం 
కిత్రముగా (వేసినట్లు చెలియుచున్న ది. ఈకట్టమూారి బుస్సభూపతిని 


M౧ 


4 


గుటించి బారి త్రకాధారములు మాకుదొరకలేదు. అందుయగూడ 
खण्ड छ పాణనిర్ల యము చేయంబడియున్న ది 

(Ragatalachintamani by Poluri Govinda Kavi, No. D 
2964 the descriptive Catalogue of Telugu Manuscripts 


Vol, 211 Sangita, Government Oriental Manuscripts 
Library, Madras.) 


కృతలిభ. 


తాభదశ పాణ పదీపికకుC గృతిభ_ సదాళశివభూపతి ఇతని 
యింటికేరు చెబుకూరు, పంటకులములో జనించినవా(డు, ध? 
గుటించి తేల్బుపద్యము ల్మీగంథమందీరీ తినియున్న వి. 
న్స సశ్వేశ్షరునియందు సంభవించిన నాల్లు 
« 
జాతులలోన నిచ్చలముగాంగ 
గలీయుగంబున మూరు ఘనఈూ(దజాతంబు 
(పభయణగాంచెనందులోం బంటకులము 
నాపంటకులములో న తులకీ రుల? దొల్లే ८ 
జెటుకూరికులము వి 2 2537695 
నామహాకులములో నటబొగ డృకునెక్కె 
బెన్షలకును छण పెద్షవిభు(డు 
ది ది "ది 
‰॥ నతనియిల్లాలు పెద్దాంబయన ౫ (దనరు 
నాన్ఫపాలునకాసతిక తులగుణు6డు 
పాపన యనంగ నొక్క_భూవపాలలతిలకు 
డుదయమయ్యెను లోపే కవిదితయశు(డు.(మా.ప, 7 |ప్ర॥ ఆ.) 
&०४ అతనికి౫లీరి యెగురు 


సుతులతులితభో౫ భాగస తా ములు సం 
९ పాతివ छ 68 
१०९४६ 88 28:57; € మెజాంనికకు్‌. 





8 


మ॥ వరుసకో జెద్దవిభుండు లింగన్భృపుడుక్‌ వారాశి౫ంభీరులా . 


@। 


తిరుకామావనినాథ కృష్ణ విభులుల్‌ దీ నార్థిమం దారుఃడం 


బర చూడాంఘీ)సరోజపూజన క శాభన్ర్యుండు @ రామలిం 


గరమాకాంతుండనంగ సంగతసమాఖ్యాభాగులా యేగురుక 
(చూ. పద్య. 9 ప్ర! ఆశ్యా.) 


వారలభోన ముఖ్యు(డయి వంశకరుండగు రామలింగభూ 

మారవమాణాగ ध క మేయగుణా కర రాముకాంఒకుక్‌ 

‰ ८९०८१; &) కేగురు सक्छ వినుతాధిక పథా 

థొ రులుదార శేఖరులుదా త్తీగుణో .త్రములు త్త్రమోా త్రముల్‌ # 
చర్యా పద్య 10) ఆశా) 


కం॥ (శ్రీకర సదా శివాఖ్య మ 


కం|| 


కం 


హీ కాంతు(డుదవినాయ శేందు”(డు ఘనపు 
ణ్యాకలితు(డు పాపాజుయు 


నాకొమరప రామభదులన సత్పుత్ఫుల్‌. (చూ, పద్య 11. 


ప్ర అశ్వా,) 
ఆయెగురు సత్సుతికు 
లాయతసత్కీ. ర్తిశాలుర ర్లిజన పా 
చేయాంశువతంసులు థీ 
దాయతీసంకీలురధికధర్శవితులుక, (చూ. పద్య 12 ప 
© छ "0. ) 
९१०९ జాడు వారి కెల్ల సన 
మగియశోధను(డు ధర్గ్భమార్లణహృద యో 
~ సదాశివనృ్భప 
తీగానుణి యతేనిసన్ను తింపగందర మే, (వరా. పద్య 18 
ప్ర ఆశా. 


ई 8 फ ठु 5० द्ध థు ము 


పెద్దవి 23८2० ~ సెధ్ధాంబ 





పాపన - ఎ కాం శక్ర 


సెద్దవిభుడు _ లింగన్భపు(డు తిరుకామాొ కృష్ణవిభు(డు శ్రీ రామలింగర మాకాతు(డు 


వనినాభు[డు + 
రామ ह ०0९) 









5 ठ ०२) 5 € మినా పాపాజి క్రొనురప్ప రావమభదు (డు 


ఈ(కృతిభ_ర్హ)* యకు(డు 


7 


దాళివభూపతి యేసమయమున చనే|పబేశమును "బాలించెనన్లు 
విషయమును నిరయించుట కాధథారములుదొరకకేదు ఈనరస్యతీ 
మహాల్‌ (గంథాలయములో గెం॥ 261 (శ్రీ కృషన్లవిలానమను "తాళ 
పత్సప్ఫతిలో भ ది 


ఉ॥ “పొందు నాదుసన్ని ధికిం బోలురివోబనమంతివుతు గో 
విందక పం (దు మత్చఖుని వేడ్క_దలిర్పం౫ జేరంబిల్సి తా 
నండముగా £ 8०7५ ९5 యాకలం౭చెల్సిన నాలకించి యా 
నందము మోర నాసుక వినాయకుడిట్టనియెక్‌ వదూ 52९६ ` 2. 





53 दण छण ठु 0 ठ గోవింద 
४ 2539 వెంక నార్వు(డును సమౌ్కకాలికులని పద్యము స్పష్టమగు 
చున్న డి. కాని వెంక నార్యుని కాలమునుగాడ నిర్ణయించుట-కాభార 
ములు దొరక తేదు. కాన గోవిందక వికాలనిర్ల్ణయముకూడ నసాధ్య 
మనది. 


శె లి. 


లాశీణికగంథమైనను నసాథారణ(పతిభావంతుజై న కవి 
య(పమత్తుజై (పతిపాద్యవిషయమును బాఠకులకు నతిసులభము 
గావించెను. పారిభాషిక పదజటిలమైన విషయముల నింతశులభ కె లిలో 
ర మ్యములగు పద్యములందిమడ్చీ పాఠ కులకు విసుగుపుట్టించని యీ 
కపి యాం ధసారస్యతేమునకు గొప్ప నసేవజేసియున్నా (డు. 


~~~ 5559 ९ &' ~ 


తంజావూరు “సర 0 © మవాల్‌” (గంథాలయములోని 
B.11600. D.719 ఇెంబరుగల తాళపత్ర (గంథమిోాము(దిత (పతికి 
మాత్ళక, అతపాచీనమైన య్మోగంథము (వాయసగాని దోషము 
చేతను, కీటదష్షమగపటచేతనుు పరిమ్మ_రణమునకుం జూలక్రేమనిచ్చి 


8 


నది. అయినను అనివార్య పరిస్థితులయందు యోగ్యమైన దిద్దు పాట్లు 
చేయ(బడి యథామాతృ్ళక పాఠ ములాయాభాగములకడుగున నివ్వ 
బడియన్న ది. 


ద్భతీయాశ్యాగసమునందు ముఖ్యముగా ౯ 'బేర్కొ-న౭బడిన దశ 
259 పాణమగు “పసారముి అతెజటిలముగా నుండుటచేతం చబాఠకుల 
సౌకర్షమునుదేశించి ముందుగా “ప్రస్తార[ క్రమమును చెల్చ్పుపటమునుి 
(Table of Prastharas) _చేర్పcబడియున్న ది. సహృదయులు 
మా యాయ త్న ము ను (బోత్సహింతురని నమ్ముచుసొ రము 
ము[దణయందలి లోటుపాట్టను సహృదయులు మన్ని ంతురుగాక 


“సరసతీమవాల్‌” (గంఖాలయముు  పరిమ్మర్తలు, 
తంజాఫవూరు, 1990. 





>) {9 5» <> (క మణిక. 


~ ధం గమ ధిర -~ 


(ప థ నూ శా నము, 


ఇష్ట చేవతోస్తుతి 
క్ర నా నన 
ఎ్రితిభ_ర్భృవం +> 23 
29. $° తాలు 
స ప్పవి क) सश ము 
తాళశబేత్స త్రీ కమము 

ది 9) 
తాళస టాపవివరణమబు 
ह ० 559६-६ 
छ" 0९ द; 55522 


తాళ ద న్ధ (పొ 2 34233९3 (५८ 8 దు చ र (४ &53 5533 
a) 


కాల(పాణల క్షణము 
మార్ల (పాణ ఏీవరణము 
మార్లల క్షణము, తది(భాగము 
ద శ్రీ £> మాగరాదడివివరణను 
a 


. (8 యా (పొ ణఅలక్షుణము 


సశబ్పనిశ బనిరూపణము 

మార్గే ५७ యాదినిరూపణము 

అంగ।| పాణక థభనము 
అన్నదుతదుతాదులకు చిహ్నా ములు 
అంగాధిదై వతీములు 
అనుదుతదుతాదులకు स" दरी ములు 
అంగములకు ° స్మపమాణము 
(గహ్మప్రాణము 


(1) 


అతీతానాగ తాొడివివరణము 
జాతీ (సాణము 

చతుర (శ్రీజా తీలక్షణము 
త్ర్వశ్రజా తిల క్షణము 


మి (శ్రజాతీల క్షణము 


ఖండజాతిల కణము 

సంకీర్ణ జాతి ९) 3 25532 

९6 इ ००९9 € ०१०१९225 ८:59 

కా ष्ट 

ఏ ९11 దివివరణణు 

లయ।పాణము | 

అయ మార్లవివరణము 

యలతి(పాణము 

సమ సోతోవహాదియుతుల २८5०5562 553 
ద్వి రీ యా శా నను, 

(పన్గారలకు ణము 

సంఖ్యాల శణము 

పాతాళేసం क 

९००१९ డైణ్‌సంఖ్యా దిపంల పే గాము 

ఇచా పాకాొశలకు ఆము 

సర(సా తొళ ९) (४, 25532 


రల ४ ~ WW wr ~ ^ * =+ శో 1 
ट्ठ ०२ ^) ० 2 35 క గుమ { ^) (२. J Sin) 


త్య పసారము | 
ఫే [శే [> సా రము 

ఖండ జాతి [ॐ ठ 

సంకీ ర్ల (८ ठ 3 

తాళసంఖాొ జ్ఞానమున కు మాగకథనకు 


ఫట 


29. 


(111) 


చతుర (శేమి(౫ొ దిజాతీయములగు 
[దు తాన్నుదు తాదికముల 22624595 
ఖండ (ప సొర నిరూపణము 


. యంతే భేద ముల వివరణము 


ఖండపస్తారమందు తాళమును లిఖించుకనుము 
న ఫ్లో ह+ కారము 

ध స్టోదిస్టకథ నము 

తశ నస్టోద్దిప్హక థనము 


^ छ र 2388 మము 


०९ 5 धर దిషక 59:53 


„ 502 జాతీయన 8 క 9 మము 
3. చతురశా £ పంచజాతీయమేరుల కణము 


దు త్రయం (8 కథనము 
(నుత యంతే కులలక్షుణము 


చతురశలఘుయం కనుము 


చతుర శగుగుయంతే J మము 


„ గురుమేరువలయపిభానము 
, ४०००९ 9 ణము 


సమ స్తమగున్ణా నకలశుణము 

०६००९ ०९० 0९53 గృహనిర్మాణ (९) १5 323 
గురుమురులేఖనవిధానము 

8१०5208 లేఖనవిభానము 

మిత గిజాతీయయం తనిమాపణము 


వీర సంఖాషలశ్షణము 


>> ॥ బులి యంగ ` సల 2245-० 7624531 
పంచ -छ १४ ९45०252 3 
స పతొరిలశ్న్షణము 


48 


శ్రా శ్రీ వాణీరమణీవిబుబ్గపడ రాజీవో_త్రమాంగ ప్రభా 
వావిషప్కాూ_ర పరిమ్మృ తాధరతలోదాయ ... మునా 


కం|| 


కోం॥ 


శ్రీరజ్లు . 
(1. 


खण्ड © పాణ 23655. 
५. \~ 
(అను భరతలక్షుణగంథము. ) 


పథ మాశ్యాసము 


ఉపోదడాతము. 
ణు 


ర్యాజామాంగ విభాసమాను నసమానాంతర్గుఖసాంతప 
ద్మావాసోత్సవకామి (క్రీయుద వినా థ స్వామి? (బౌర్భించెదః 


రాముని దశథముఖదనుజవి 
రాముని సజలాంబుదాభిరాముని న్రీత్రా 
రాముని వినమిత'భార్లన 

రాముని జితేయాతుథాన రాముని. గొలుతు౯. 


థాతకు నిఖల[పాణివి 
ధాతకు సిరుషమఫల్మపదాతకు నిగమా 
ఛ్వేతకు 75359 24535 ष्फ 

ష్టాతకు సుర చేతకిజెద సవినయవినతుల్‌. 


£ మద నారిహృదయ మ్హమోూదన 


నదనారతదివ్యమహిమసదనుని విఘ్నా 
భ్యదనుని మదవదిరదన 
వదనుని మదనేకవరదు వర్ణన సేతు. 


४॥ శారదచంద్రికాశారదశారథ 


రథ్యుశిషార శారదను ९८, 


Fra) 

भ + & च ! ५ 
ल 

॥॥ ae rt + ५. 


€ (= 
+ 4 
రీతి -, - 
i 
ES 
2 


వల్ఫీక భవముఖ్యవర పూర్వగీరా ౯ 
ఛభాపాకవుల 5९, ८ (బస్తుతించి 
నన్న యప ముఖా ర్మధసన్ను త (పొ కన 
కవిరాజరాజుల . కవనతులిడి, 
యధునాతనామర। పథిత। తీలిం౫ భా 
పా వేదిసుకవుల సన్ను తించ్చి 
తె॥ గీ] యతులు (పాసంబు లెటుగ(క యతులరీతి 
వృత్తులరయక పూర్వక విప్రబంభ 
బంభురో ४१९ కవితలు పసకిటించు | | 
కటికికుక వుల బట్టి వాక్కశలంగొట్టి 9 


మ॥ గణితాధారము సర్వలోక మరయంగా నందుూలోం 'బెద్దయు౯ 
గణ छ "कुष्ठ 55 నాట్యశాస్త్ర మరుగంగ క గావున౯ మేటియె 
గణితాంబోధి ధరించ సత్కృతుల విఖ్యాతంబుగా 250८ कः 
గణకగామణి పొవులూరికవి నిక్క_ంబించెద౯ మల్లన౯, 6 


వ! ९९४२ చెవతాభివాద నా చరణంబును సమ _స్తనుకి విరాజ 
బజూక్షరణంబును కుక విజనతొనిరాక రణంబును సంఘటించితానతు 
లితకరుణా సము ద శ్రీ రామభదకృపాకటాశువిభ వానుల బ్బ శాశ్వత 
సారస్యతీవిశేషంబున నే షభామా వేది వేతండాఖండలతండంబులా 
నందవషిచండిలంబులై 2028 55590 द; ९० ०२००२०८ దాల్పియుపలాలనం 
బొనరింపనింపు వాటించి యొక్క భరతీలక్షణగంథంబు బంధ్ధు 
రాం ధ భాపానిశేవవచనరచనాపచురంబుగా రచియింపదలంచి 


/ हि) 


యుండు న వసరంబున „~ - *' ` 


2 స'క్వేశ్ళరునియందు సంభపించీన నాబ్లు 

జాతులలోన నిచ్చలముగాగ6 
గలియుగంబున మరు ఘనశూ(దజాతంబు 
(పభగాంచెనందులో+ బంటకులము 


8 


నాపంటకులములో నతులకీ రుల దాలె 
జెరుకూరికులము వి _స్తీర్ణమగుచు 
నామహాకులములో నటబొగ $> చెళ్కి_ 
బెద్దలకును బెద్ద "పెద్ద విభుడు 
‰॥ నతేని ०००९०९० పెచాంబయనంగదనరు 
నానృ పాలున కాసతిక తులగుణుడు 
పాపనయనంగ నొక్క. భూపాలతిలకు 
డుదయమయ్యను లోశె కవిడితయశుండు, 7 


కం॥ అతనికి గబిరి యేగురు 
సుతులతులితభా౫ భాగ్య (-छ ०५०४९०० సం 
తత్తపాతి (వ छ 8 
హితకీ 6.8 + యెక్తాంబికకు౯, 8 


మ॥ వరుస ` छ 9602 807 तह ` వా రాశిగంభ్రీరులొ 
తీరుకామావనినాథ కృష్ణ విభులు౯ & 5०९ మండారుండం 
2) రచూడాం[ఘీసరోజపుూజన 1 थ "क ६०2 ($ రామలిం 
గరమాకాంతుడనంగ సంగతనమాఖ్యాభాగులాయె 
గురుల 9 


ఉ॥ వారలలోన ముఖ్యు(శయి వంశకరుండగు రామలింగభూ 
`  మోరమణా(౫ గణ్యునక మేయగుణాక రరామకాంబకుకో' 
ధీరులుంగల్లి రేగురు సుభీజన తావిను'తాధిక(పథా 
ధారులుడారశేఖరులుదా త్రగుణో स 5०९० త్తమో త్త 
ముల్‌. 10 


కం॥ శ్రీకరసదాన్సివాఖ్యమ 
కీ కాంతుండుద వినాయేశేం(దుడు మునకు 
ణ్యాకలితు(డ్ను. పొపాజియు | 
నా కొవమురప'రావుభ్మదులన సత్సుత్రుల్‌. | {1 


„ ४0 


४) 


కం 


-— 


6॥ 


కం 


४ 0॥ 


ఆయేగురు సత్నుత్రకు 

లాయతనత్కీ. ट, శాలురర్థి జన ప్రొ 

చేయాంకు వతంసులు భో 

(దాయతీసంశీలురధికధర్శ( ప్రతులు ह» 12 


९१ [६ ७८८8 నారికెల్ల న | 
మృ్మగయశోధనుండు ధర్శమార్ల్షణహృద యో 
ద|గుడు నదాశళివనృప 


లి గామణి యతని నన్ను తింపంగ౬దరమే. 18 
అత (డొక్క-నా౭డుసపురో 

హూతకోవిదసుకవిబంధు హీితమం(తీసుహృ 

త్తలిముఖపరిజనవే 

ప్రీతనభలో నిండుకొలును సేయుచు నొక చోళ౯. 14 


సన్ని ధినున్న నన్ను విలసత్కరుణా_ప్రకణాక్షువీశ్షుణా 

భ్యన్న తిజూచి యిట్లనియెంబోలురివంశ మణీ సుధారసో 
ద్యన్న వమాధ్గురీమహిమ హారిగ భీరలసదగ-చోవిహా 

రోన్న తసత్కే_విత్యవిభవోజల యోబయమం|తినందనా, 15 


మునుపును బర్యతేనారద 

మునినాముల చరితమును సముత్క_ట ఫణిలి౯ 

ముననాముల 

ఘనకా వ్యంబుగ నొొనరిచి 

తనకిచ్చిన ఘనుడవాయదా (పముదమున౯, 16 


(పకటించ (స) జేల నిన్ను నే 
నకలజ్ఞ్ఞని బొగడచనేల సద్దురుసవిథా 








(1) “వె కందపద్యము యొక్క. మొదటి పాదము మారఠ్భక యందు “(పకెటించె 
జేళినిన్నును ” అను రీతీనియున్న ది. ఆర్హ ఫౌప్పవముననుసరించి సె రీతి” 
ष © ణ్‌ 
మార్చబడియె. 


८.14. 24, * ri) నీ ५६५ ८ tl జీ 


ధిక్భ"తాం|ధ విధి[పజ్జా 


జ వి sf 
కుక ఏకృతే పూర్యనుకవి १202 ४). | 17 
ఆ॥ వె॥ బహువిధంబులయిన భరత శా, స్త్రంబుల 
లోన ముఖ్యమును (బధానమగుచు 
నాదిభరతమునిమహానట(పో 02 
వెలయు; దానియందు వి స్పరిలెను 18 


కం॥ -తాళదశ| షాణంబులు 
బాళీనినవి छत ह (ప్రతిపద్యమునః 7? 
వాలాయము మాేరను 
బోలం నంకితముం 2९९०९) ८ "0६०. ८९ "ठं ౪ 19 


कनो नन వ 


ఇ ८ ल షో త్‌ 
వ॥ అని యాసతిచ్చి - > = ల హోలి 


చ॥ సరసుడు లాస్యదర్శనవిశారదశారద తాళల క్షణం 
బరసి తదీయలక్షణమునందబు మెచ్చ దద్దుణంబుల 
బ్బురముగ ठर) వె $ ६६०४०९१०) రెండవ మేరుధనింయీోి 
' భరతీముపవిరరాఘవయపాటి మహానటమహాళి కలునే 


వ ఇట్టి తాళదశ పాణలకుణపరీ కా పాండిత్య విభవంబునందు 
దితీయమహానటుండునుంబో లె విలసిల్లు నీమహామవాుండే తల్ల క్షణ 
పరిజ్ఞాన కార్యంబునక నెయ్యంబున సాహాయ్య ంబొనరిరపచనే త్రల్ల క్ష 
६००९८ చెనింగించి తాళదశ([పాణ(పదీపకమ్మను పెర నొక్క. 
కొబ్బంబొనరించి మాకంకితంబు సేయుమనియుకు, నిట్టి మహ 
కార్భ్యంబునకు సీ'వే సమర్గుండవు గాని యిచ్చట మరియెవ్యారును 
నేత తా-ర్య సమర్థులు గారని చాల ప్రార్థించి కర్పూర తొంబూ 
లాదినత్కా_రంబులజేత బహూకరించినం 62 శేనుంబరమా 
నంద సంభ్ళత హృద యారవిందుండన గుచు ద ఈ్కా-ర్భంబుప ౦బుష్మక్రమిం ౪” 


° షషంంతొలు కీ 9 
తెర... न : 


జ. గాక 


४०॥ శ్రీకర సద్గుణవితలికిC 
(బాకటవితరణవిహారభవ్యస్థితికి ह 
లోక స్తుతవిభనోన్న 8 
కాకలితభ వపదాంబుజార్చ నరలికి౯, 21 


४०) ऊर 6०९८१ ०८० సు 
దు_స్హ్వజసల్కీ ए. कतऽ హసనుుఫా 
वणकः న 
స్వ_స్హ్యయనదిగంగనాభవన గహళికి౯ , 22 


కం! ఇక్షు గొమాన్గయకుము 
దక్షణడాధ్యక్షునకును దశకి ఇబావహో 
ఢ క్రోీణీమండలశరఠ 
కక్ష దక్షుపణదాక్షుకౌశ్నే యునకుక, 28 


४०॥ భర తాదినిఖలవిద్యా 
र) ५.९ द° ९) ९ ध्र 
६3558 -छ ०९०००८२ 
నిరవధికీ 8.559.5४3 ® 
వరభరణికి శ్రీసదాశివన్ఫప్మాగణికి౯, 24 


వ॥ అంకీతంబుగా సనసొయొనర్పంబూనిన తాళదశ[పాణ 
[(పదీవికయను భ్‌ రతలకుణకావ్యంబు న కునుపోధ్దాత( పకరణం బెట్టి 


దనిన = 
మె వరతే ర్య తికలకుణ! పక టనస్యాభావిక(పష క్రియా 
భరతంబై భరత వతీందర చనస్సార| పభావోల్లస 
ద్భర తాఖ్యాయుతమై సమ స్త భువన ప్రఖ్యాతమైయొప్పు సీ 
క్షరముఖ్యామర పాత్రమై భరత क" స్త్రంబో ర్య 
___ ఛార్మితమై. 26 


४०॥ ఆభరతేము బహుభంగుల 
శోభిల్లు ను హేళ్వరాదినుమతే బహుక్యే 
స్యాభావ్యంబున నందు మ 
హాభవ్యంబాదిభరతే మైశ్యరమగుట ౯ mo ce 6 


వ॥ ల్రిట్లు మహేశర ప్రణీతంబై న యాడదిభరతంబు నంది 
కేశ రాదిభర తంబులకంు + త్రమం'జై విలసిల్లు నట్‌ 
యా దిభరతీ పకారంబున( దాళదశ్న పాణలక్షణనిర్ణయంబొనరించె 
దను. అటి తాళంబు కె'ర్వ తిక పథా నంబె 'చెలంగుచుండు, 
లే"ర్వతికంబన్న ది నృ_త్తగీత వాద్యములు మూండునుంగూడ ८ 
దన్నా మభేయంబునం[బవ ९९. అట్టి నృత్రాదులు మూూ(టి 
లోపలను మొదటిదైన నృత్తంబు (1) కుద్దతాండవంబనియును, 
(2) జేర్లీన టనంబనియును, (కి) (పరణ 'నొట్యంబనియును, (4) (వేంఖణ 
న_ర్హనంబనియును (9) కుండలిన్భృత్యంబనియును, (6) దండలాస్యం 
బనియున్కు (7) బహుచారిన్ఫ త్రంబనియును, స_ప్పవిధంజై యొప్పు 
యండు. గీత్రంబన్న ది పడ్డ మధ్య మాదిస_ప్పస్గరప్రథానంబై. నాట 
గాశాది రాగ భేధంబులంజేత బహాువిధంబై २05) ४०१६७, వాద్యం 
బన్నచి త'తానద్దసుషీరఘనాది భేదంబులవలన ४४०६९४० శోబిల్లు. 
కచ్చతుర్విధంబై న వాద్యంబు छ త్తద వాంతేర భేదంబులవలన మణియు 
న నేక్షవిధంబై రంజిల్లు, ఇట్టి నృ_త్తగీత వాద్యంబులు మహేశ రాది 
సక లదేవతాజనమనోరంజకంబు లై వ ర్రిల్లుసని పల్కు_చో మనుష్యూది 
సక లభుననజన హృదయాహ్లాదకరంబు లై త తృత్సకలలోకాచరణీయం 
బులగుటకు సందియం బె. అట్ట తే'ర్యతీకంబు సకలచన్తతాచరి తంబ 
१०८०८००८ (గమంబున చేర్చణించెద. తదిధం कष - 





1 సంగీత రత్నాకరము మొదలగు (గంథంబులందు * “పేరణీ * అని యుద 
హరింప భడీయాన్న్నదీ, 


8 
, సీ॥ కుద్దనాట్యము(జే"సె సోమశేఖరమూా 8, 
యగసుతే చేశ్వలాస్యంబు సలిచెళ 
(బేరణనృత్యమా వారిజభ్గవ్రంణా 
నావాణి (గుంఖణమాచరిం చెం, 
గుండలిన్భ తంబు గోవిందుడెనరించె 
దండన రనమవితేనయచెజ 
న ప్సరోనికురుంబమభ్యాస మొనరించే 
బవహ్ముచారినటనమ(ప్రతిమమహి మ, 


నీ నీట్లు న పఏధంబుల నెసగ్గు నాట్య 
త్రో 
మెల్ల వేలుపులాదరియింపు డ 
ననుచు నాడెడునెడల సీయతులనటన 


మఖలలోకానురంజనమగుట ०८325 ह, 27 


గీ॥ నారచదాదులు గేయవిహారులనుట 
లోక సిీద్దంబు వాద్మిత్రలోలమతులు 
నంది కేశ్వరముఖ్యులన ౫ వీనరొ 
సకలజనములనవారు च > యముగా, 28 


వ॥ ఇట్లు నిఖలచేవతాయోగ్యంబును _సకలలోశకానంద 
६४०0० నకలజనతాొజివనక రంబును రసికరంజనంబునై "వెలయు 
నటి త'ర్వ(త్రీకంబునకు బరమ(పథానంబై తన్ని రంతేరనియామ 
కంబై తొళంబు వీలసిల్లుచుండు, నట్టి తాళలక్షణంబు సకలజన వేద్యం 
బగుటంజేసి తశత్తాళంబునకు మొదట సనగర్భనామనిర్లయంబును 
తత్స్యుగూపనిశ్చయంబును, త్ర దావశ్యక "ఆ పకారంబును తీన్నహిా 
మంబునుు, త ద్విజ్ఞాన ఫలంబును 5026 9 &9८ దెలియవలయుం గావునఃe 
(గమంబున నివియెల్ల నేర్పజిచెద నదియెట్టిదనిన ~~ 


८७) 


కం! జోమున ५४ తల ప్రతిష్టా 
नकु 33 థొ > ७950, మ 
యూ” మునుధాతువు (ప్రతివ్ష యను सदु 





‰॥ 


దనిన 


కం 


కం|| 


६८ 


9 


నేముమునం ९०१ నందున 
శ్రీ మోరును “ తాళ” పడము సిద్ధంబగుచు౯, 99 


అట్టి తాళంబునందునుదారగతుల 

స్నుపతిష్థీతేమగుచు మెచ్చులుఘటించు 

దివ్యతౌర్య గ్రికంబు సుధీజనొను 

రంజనము సేయుననుట > ८९8६०९० 30 


వ॥ లది भ ०००९४८०४ (८७०५८ छ 


కరతలయుగ నంయోగ 

స్సురితవియోగములయందుం బొలుపొందేెడు నా 
చరకాలమెంతంగలదో 

కరమది తాళంబటంచుం గల్పితమయ్యి కో, 31 


వ తదీయావశ్యకత(ం బెటిదనిన ,__-- 
(क 

ठ (8४ ठक 

వార్యస్థిలి నడచుచెడేను వడినంకుక दो" 

కొర్భంబున మ రాం ణా? 


భుర్యంబుగ (దాని జేయదో తాళ మొగి, ॐ 
ఆ! చె॥ వరుస సృ_త్తగీత వాద్య దేహంబున ५ 

४२७८८ ([బాణవముగుచు నతుల'తాళ 

మట్టి తొళహీనమైన యామూూడును 

మృతశరీరమని నికృష్ణమగును. 88 


వ॥ తన్గహీమం జేదనిన ~~ 
శీివకూపమగు “తి” కారం 


. బవ్లల “లి” శకారంబు. శ క్రియాకారమగుొ, 


10 


శీవశ కి సమాయో? | 
(పవణ (పథం “ చాళ ” మహీమ 'పావనమయ్యెల. 84 


ॐ 


+. ~ 3 


98 85 పమితతేరమై ($ కిము కృ్యర్పణ 
(పవణంబై శుభ చాయచమె. ఘునదశప్రాణాత్శకంటై 23 
ద్భవనా ०९८०6 తసభ్యస్సారసత్కీ £, 
భవబీజంబగు తాళము. ० हश నాపాజ్ఞుండె తత జ్ఞండుల్‌, 86 


వ తత్సలం'బెట్టిద నిన అజా! 


కం (శుతిజాతీవిశారదులై 
శతముఖ వాద్య (ప్రచారధన్యులున గునా 
మతిమంతులు నధిగతతా 
४९ వెలయుదురతుల कज ०, 26 


వ॥ ఇట్లు శివశక్వాత్శకంబై పరమపావనంబై क ६333 ह, 
६६८२००७ కౌర్యత్రికోజ్జీవనంబై एदु "తఈొళశరీరంబు 
(ప్రాణా పానవ్యానో దానసమాన నాగ కూర్భకృక ర చే వద_త్తధనంజా 
యాఖ్య దశ పాణయు క్షంబె విలసిల్లు భాతికశథరీరంబువోలె “కాల 
మార్ల క్రియాంగ (గ వాజాతిక భలయయలి పస్తారంబులనియెడు దకశపా 
६००१०९०५ €) వెలుంగు, అట్టి తాళలక్షుణపరిజ్ఞానద కులు గాని 
వారికి చార్య తీకవ్య వహారంబున 0९53 సామర్థ్యంబుభుటించదు గావున 
తల్ల క్షణ జ్ఞానంబందటుకు నావశ్యకంటై యుండు. తన్ని కూపణంబు 
లేక తల్లక్షుణజ్ఞానంబు గలుగ చేరదుగాన తన్ని మాపణంబవకశ్య కర 
వ్యంబని తలంచి ९ छ "४६ | పాణలక్షుణ వివరంబును 5 (50४ ०९०7१ 
(గ్గ ०७००२००८ {९8 పాదించెద, 


ware Pe crete he oe wre 








, యూ र ९५8 
1. ५2 య జ్జ వల్యస్మృరి ని 
“వీ కొ వాదనతత్యజ ; (కుతిజూతివి కారట్‌ 
LN hy €~ జూఈ మా न $^ ' ఘు 
४६ [६ ఛీన మూక ०0 38 ॥ అను ‡ इ 525. 


1 


కం! 


६५] 


11 
-- ४5 యుపోద్దాతేము :- 


(శ్రీమద్యానా ననగర 
సామిపచదాంభో జభజనచె భవలబ 
స్టేమాన్నిత ఘనసంప 


टु" బుతాలాప శ్రీనదాశివభూపా | 

తాళదక [> ०६०२००९० 

బాొలిని వివరించుపద్యపద్యంబరయః౯ 

లాలితభ వదీయాంకిత सी 

కీలితముగ జేతుం % త్రగింపుము (పేమక, , 58 
~ 


कथन्ता भीन 


వ॥ అడి యెట్టిని యనిన నొక్కొక్క_పదార్లనిశ్ష్నయసమ 


యంబులయందు నొకొ-క్క-ప దార్భంబునకుం (43902095 ॐ 
లత్షణపరీ క్రావిధంబులవశ్యక ర్భవ్యంబులగుట సకలా నృ ప్ర 
లుగావున సీతాళదశ్న ఫాణంబులకునుబ్రేశల తీణా దులను స్మక్ర మంబున, 
చేర్పటి చెద. అందు దదు దేశ క్రమం బెట్టిదసిన - 


‰॥ 'కాలమార్ల।|కియాంగ క (గ హాసుజాళి 


‰॥ 


కం 


కళలు లయయతి(పస్తారక ములనంగ 
వెలయు దాళ[పాణములు విలాస 
జితేమదనరూప |క్లీసదాశినమహీాప, 89 


నూరు తమ్బి రేకుల జెందొంతి నిలిపి 

నూదిమొనగుచ్చి యడి చించుచోట 5308 

కాలమబ్బెనొ యడి యగు క్షణమనం౫గ 

నవనగుణరీల (हैक పాల, 40 


అప శ్షణములు లవమెగు 
నష్గలవంబులొక కాష్ట్రయగున ` సాక్షా 


న) 


కం 


` 19 


स 2४ నిమిష 555०९295 
పాష్టక మా >+ సగారివానసీరవముణా, 


రహాకళాద(య ముకచతుర్భా x మయ్యె 
దచ్చతుర్భాగములు శెండు తీగననుదు 
९8 553 १९८ దదనుద్రుతేదగయము (2598 ०२५०८ 


. ద(దుతేలురెండు లఘను సడాశివేంద. 


| 
తల్లఘుయుగ్ళము గురువగు ' 
వల్ల భమగుప్లుతము మూడు వరలఘునులట౯ 
జెల్లునదీకాలమునట 


(र) 


దల్గ్లజులాడుదురు (శ్రీసడాశివరమణా, 


ॐ<॥ మటియు మార్త (పాణంబ నేక విధం బై యుండు 


౯౦ 2446 నిన కా 
ల్‌ 


కం|| ఆశెను నాలు పండేం 
మ Ca) 


క్లంl| 


కం॥ 


జారయ మార్లంబులనిరి యందోెక టియెల 
త్యూయాథ ముగాదిక్‌ ख" 

లారయ నొప్పును उकण వావనీరఠమణా, 

ఎనిమిడి నాలుగు మరి ఆం 

డును నొక్క-టియును నరయు నన్నుదుతీముకడ౯ 
గనబంచిన ఘునమూార్లము 

లనువగయారగు సడాశినావనీరమణా. 


అక్షర-కాలముక ౦టెను 

ప్‌ & ంవం౫ ౬దక్కువయిన విశుతకాలం 
బక తెగ నవని భర్తతొ 

ధ్యశ్షుంలు పలుకుదురు (ऽ జాళివరమశణా. 


41 


48 


48 


దల శ్ష్న 


(> 


49 


కం 8 


న | 


६० 


-+50॥ 


र ంకఖుననార్‌. 


18 


అటు(గాన మొదటిచాశ్లా 
దిటుదెల్పదనై దు నాలుగౌెట్టననదియుకా 
దటుకుననిందుంగ ననగు 

నట నమరిన (శ్రీ) సడాశి వావనీరమణా, 


పరక భా గంబునారీతి పంఛిేశేని 
సూతుమార్లంబులార య్యె సూతుమరసి 
లశ్ష్యుమునజూప నవియెట్ట్లు లాగియగును 
నివునశై నను (ఖ్రీసదాశివమహీ ప. 


25॥ అటుయగాన „~~~ 


(క్రమమున మార్లములారిటి 

2 55280525 నినుము నామమాదిగ(ద త్ర 
(25 25968०5९ & ६2०९०९२० 
డదమితాహీతపిర (శ్రీసదాశివధీ రా, 


5९८१ 2 &, £> వొరిక చిత చిత్ర 
తరములనగు నర్గచి త్రతర మనంగ 
మజియు నతిచిత్రతమమన మార్గ్లహట్క. 
మవఘుళీం చును (धऽ ऊ ०95553० 0(ठ5. 


వ॥ దశక్షిఇమార్లంబెట్లిదనిన - 


, 90 


ఎీనిమిది నాబ్లు "రెండును ठक కడున్న రయున్ననుదుతం 
బెనసినకాల ముప్పు 25325 2) © 59 £ 1.11 నారుమార్లముల్‌ 


కోనివిభజింవ నెంతేయగు కాలము నట్టిదడి కాలమస్థమా 


(త్రనిరతి యొక్క_సత్క_శకు ద క్షీ ణమార్లమునకా సదాశివా, 51 


వార్తిక మారంబు వరచతురా (8६९०८ 
గల్లిన కళత్ర్‌ోడ( (గాలుచుండు( 


గ్ల 


i 


‰॥ 


కం|| 


14 
"4 ९08 60:55 (8९०८ గలిగిన కళలోడ 
£ 2०23 చి త్రమార్లంబు వెలయు 
నొకమా్మత్ర కథగల్లి యొప్పులు౮పల్కు_ను 
జిత్రతరంబు విచ్మిత్రముగను 
నర్గచిత్రతరంబు ననియెడుమార్లంబు 
నరమా।త్రే కళంల్లి హరువుమిారు 


నట ననుదుతమా(త్రక మైన కళను 

వులయు నతిచ్మిత్రతమువును మార్లవనురయ 

నిట్టి మార్లంబులారును నింపుమిగులు( 

చాభసంగలి నఠయ 5 क्छ 530, ర్తి 


వ॥ (క్రియాపాణం బెట్లన్న నెబుంగించెద నాకర్గింసుము. 


మార్ల దేశిక్రమంబును మలయు శెండు 
విధములను మారు |క్రీయలు నవీనకీ 8, 
ధవళి తాశాంత శాంతనిధానహృడయ 
భవనగమహేశ (శ్రీ స దాశివమహీశ, 58 


తత్తన్నా 2598 శేషము 

లు_త్తమమగు లక్షణంబులొగి శేర్పజుతు౯, 
ఉ_త్రమభరతవిధిజ్ఞా 

యు త్రమమతమున నదాశళివోరీనా థా. 54 


ఆ రెండువిధంబులయం 

దారూఢిగనొకటికొకటి యస్టవిధంజై 

హోర[పొఢిమ మా 

దారతరా'చార శ్రీసదాశివధీరా. 585 


చెన్నప్ప మార్ల(క్రియ 
లన్న వి విలసిల్లు రెండుహరువులతో చె 


కం|| 


४५॥ 


& 0 


‰॥ 


15 
ట్రన్ననుసకబ్దనిక్ళ p 
> తియు_క్తిని సదాళశివోరీ(నాథా. 


०} -&$ యొదట సశబ్దము 

తక్కిన యారొకటి శబ్దతారహితంబై. 
చక్క ८; 294 చేశిక్రియ 
లక్కొ-జముగ (శ్రీ, సదాళివావస్టీరమ ణా. 


ఆవాపము నిప్కా_)మము 

నావిశ్లే పము (బవేశమనునీనాల్లుక్‌ 
భావింప నిక్చబ్ద 

శ్రీ వెలయు నదాశళి వేందరాకాచం[ చొ. 


(భు వశమ్య 'తాళనామవమ 


పవణములగు (క్రియలు సన్ని పౌాతేకిియయుకా 


ఛభనవపూజనల్లీల సశ 
బవిలానములనిరి శ్రీసడాశివధీరా,. 


వ ఇంక (దన్నార్ల నామంబు లెజు (గిం చెద क 


రంజితొ వాపనిషూ_వువిశ్ల్నే పప 
వేశన్మభు వశమ్యవిదిత తాళ, 
సన్ని పాతాఖ్యలయజరగుచు నీయన్థ్య 
8 59९० ०६०८ X మార్లకి)యల౭జఇెందు 
(భువకయు సర్పణే తోరంపు కృవమ్యయు ८ 
न పిసర్షితయును 
నగ १&, పాపతాకాపతలీతలనః 
డిరమైన యాయెన్మిదియును చేళి 


విధము (క్రియలని భరతసం'వేదితిలకు 
లాసకిత్తురు పంటవంశాబ్ధీచం ద్ర 


56 


98 


89 


| 


శాత. 
नन 


= 


16 


శారదచం([దాభ సత్కీ_రి,సాంద నిత్య 
శివకరవిహోర శ్రీనదాశివమహీశ, 


७ ०2 హ స ంబునందలి (దేశెల్ల 
వంచిపట్లనను నా వాపమగును, 

నాచేతి (ट నటవిష్పుచు నధేము 
ఖుముగాను చా౭చ నిప్కూ-మ మగును 

సృపదశీణముగా జా౭చి యాహా స్తంబుం 
జూపీ పట్టిన విశే పమగున్యు 

వెలికిలగా వేసి | వేళ్ళ ధోముఖముగా 
వసో పాపం (सक 


చిటికలో యాడ గేలు ముంగిటణటికిం జూ౭చ 
ధ్రువసమాహా (యస త్రి_యరూఢి కెక్కు 
౫డంగి వాడుదురదియు న ధాన పరులు 
ధర్శసద్దుణసాంద్ర సదాశివేం[ద 


వామకరంబుచేత నదవకొ కుడిహా సము మోా౭యద శమ్యమా 
వామకకంబుమో౭ద జణివ ౯ కుడివా స్తము తొఫనామమా 
కోమలవా స్తయుగ్భకము+ గూర్చి యొకింతేగ జూపి 
మోొదినకా 
నామము సన్ని పాతమనినందగు ద(త్కియకు సదాశివా. 62 


తన వాముెకరము( బతాకహా స్తమున( ద 
కారించినను (థువకావ్యాయంబు 

యావహాస్త మెడమకు వాత్తిన సర్పిణి 
యాణేలె కుడికేయ నగును గృమ్య, 





a 2 नि 11 


[ 


(५) (8.2० * అను పదము “చిటీకెవేయుటి యను 55925 (బ్ర ७१०२८ 
a = 


బడినది, 


‰॥ 


I? 


యది యధోగతముూగా నమరింప(బద్భినీ 
పజంగనా హా స్పంజె బయలుచిమ్స+ 

దగ విసర్షితయగు దత్క_రాంగుళ్లు లెల్ల 
हट) మణంచిన వికి ప్తయగును 


దత్క_రమె మో౭దుం జూపం బతాకయగపను 
నదియె దిగువకు దిగిచిన నగును 288 


యిట్లు బదునాటు తెబింగుల నెసగపంగియలం 


ठु మున జూపవలయు సదాళివేంద. 


२॥ ఒక సశథబ్దంబును' నొగిరెండునిశ్శబ్ద 


ములు సంఘటిలు ప్ప్రతేమునకునిపుడు 
నొక్క-సశబ్దంభునొక్క-నిశ్ళబ్ల!కీ 

య పాసంగు గురువునకర సిమాడ 
లఘువు లేయడనున్న లలినాయెడలగేెల్ల ^ 

దనరు సశబ్దముల్‌ తప్పకుండ, 
(దుతమనుదుతమును దోడుతొనొకచో స 

శబనిశ్శబసంశ్రయములగును 

> ॐ 


| ననుచు ९८ *० వినియోగ మరయుసనెడల 


కం! 


నిట్లు (గియల యిక్కువ ए श 3689८) నిపుడు 
నేరవలయును దన్నా మనిరతిం చెలిసి 
దానవిజితబలీం[ద సదాశివేం[ద. 


ఈరీతెనెల్ల తాభా 

ఛా రాంగములందు( గల్లు త_త్తత్కీ 9 యలకా 
సారసితినిదియదియని | 

छ” ८९००८१७९) దారి. (द, 59 3द्ध 6. 


68 


64 


69 


వ॥ జెండియు నంగపాణంబు లేర్చరిం-చెద నవధరిరవుము ~ 


‰॥ 


ఇ మ 


కం॥ 


ఆఅ॥వె॥! 


€ ॥ వె! 





18 


లలి ననుదుతము (22839 లఘువు గురువు 
వుతములనంగ నంగముల్‌ పోపొసంగు 
నిద్దచారితీ భరత పసిద్దమగు చు 
యి 4 
దాశజాతులకరయ సడాళివేం[ద. 66 


లలితాన్థేందుని 02) ;2(259825395)*९)6 ` | ద (ద్దుతీంబుజ్యల 
దలయంబూధర్థ (శే రాభమాలఘును దీవ్యదగక్ర ఇపొపా 8६ 
వెలయున్నా గురు వాప్టుతంబు శిఖర స్వీకృద్లురు శ్రీ కిందా 
వపలమె యొప్బు స దాశివేంద సుకృత వ్యా పా సారంగ छ 


వ! అంగాధిదై వంబు లెపియనిన न 


హారివిభుండను దుతేంబున 
కరయ(దుతంబునకు శంభుండగజ లఘునకుకో 
గురునకు గారీవారులు స్ట == 
తీరవుణులు (తీమూూ రులగు సదాశివభూ పా, 68 


అర్హచంద్రమనం నన్య _క్షమనునాసి 

కమునిరామమనం౫౭ గలుగునామ 

కములను(దు छ °$ 4 (గాలునంగంబున | 
४८०७७ (य, సదాళి వావనీంద. 69 


అర్హమ్మాత్రమన6గ नी, &53:5 ९> 

వరుసబిందువన(ళ 35९०७०53 ८१ 

(దుతేము వేళ్లు చెప్పుదురు మహాోనటులిట్లు 

లరయ (శ్రీనదాశివావసీంద, “70 


హాం The ib గ రర 


శ అనుుదుతే చిన్భాము (Jey దుతీచివహ్నా ము O., లభుచివ్నా ము 1.9 గురున్న 
చివ్నాము 2 స్రుతచిన్నాము క. కొన్నిచోట గురుచిన్నాము 8; २.) ఈ 
శిండువిధభములు-గాను పక చిహృము 8 రీ ఈ రెండునిధములు-గాను ఇతేర 
(గంథములయందుపయోగ్షీం పయణబడుచు న్నృవి, 


19 


అ॥వె॥ లఘుసమాఖ్యయశెల్లు లలితాంగకంబున . 


९€॥ > 


€! వె! 


€&॥ 53) 


६०॥ 


కం! 





కగును వేళ్లు వాస్య్వమనంగ సరళ 
మనగ మ్మాొత్రేకంబునన నిర్యాపక్ర 
మనంగ (శ్రిసదాశివావనీంద, 71 


తగు ది మాత్ర మనంగ ందత్క_శ్లా వ(కంబు 

నన౭గదీర్ల మన౫ యముళమనం౭౫ 
గురుసమాహయంబులరుదుగా (జెప్పుదు 

రనఘ (శ్రీ कड వావసీం|ద. 79 


శ) సదాశివేంద చెప్పెదబ్దుతీమున 

నై_న వేళ్లుత్రంగనమయదీ_ప్ప 

మనంగ 6దగు(దిమాతేమన(గసామోద్భవం | 

20559 ८2०85909 నమరియుండు. 78 


వ॥ మరియు నాయంగంబులకువా_స్త పమాణంబజెట్టిదనిన ~ 


-ठ ०४ 5 04390९53 ८ దదన్ముదుతానకు 
వా సము తీచణఆచునటిమటు 
व --~9 ९.) aA, 
దగ్యంగుశళ(పమాణ మంగీకరించిరి 
యరయ (శ్రీ సజాళివావసీంద. | 74 


చతురంగుళ | పమాణము 

(దుతీమున కు౯్హాస్త మెత్తుదురుభరతజ్ఞుల్‌ 

వితతంబగు తాళ [కీయ 

లతిశెడుకరి (శ్రీ, సడాళి వావనీరమణా. 75 


"-*28०९ 2०९०८९१० | 
యాతతలఘువులకుం ద త్తదక్షరకాల 





1, జాతీలదీణమును 86 వ పద్యమునం భాడ్తుడు, 


&0॥ 


వ 


క్ర! 


వ! 


హు 


६०॥ 


&0॥ 


20 


ద్యోతితకర ప మాణ 
ఖ్యాతులందగు (द, कण साठ" 


& दः తీలఘు £ గ్గు 
ణో_త్రరహ స్ప ప్రమాణ మొగింద త్తజ్ఞా 
తు త్రమగురువులకొప్పును 

८ छु ९.86 సదాశివన్ఫపతీ. 


ఒగిందత్త "भ 
[తిగుణితవా_స్హ ప మాణడదీ_ప్తంబగు చుకొ 
६613८ ద र्कं 
~~~ ) 
క గణంబు సదాశివేంద ఘనగుణసాంచా. 


(> హొ (వాణ ० బెట్టి దనినః, | 


వెలయున తీతానాగత 

ములనమరియును సమవిషమములన (గ వహాంబుల్‌ 
నలు౭షెటయంగుల నవితాళం 

బులమెలం౭గు 2 ट$ १2 =° భోగసు రేంచా. 


४९००० బెట్టిదనిన -- 


గీతము వెనుక నెతాొళము 
నాతేతీగలినడువ౭జేసి యటనొకనరిగా 
గీతము దాళముం దీరిన 
నతీతమదియగు సదాశళివావసీనాశా. 


తాళము వెనుకను గీతము 
నోలిగనడిపించి తుదను నొకటిగదీరళా 
వాలాయమదియనాగత 

మాలింపుము శ్రీసదాశి వావసీరమణా, 


76 


77 


78 


79 


860 


81 


201 


నీ 


८] 


వ॥ 


& 0॥ 


£ 0॥ 


కం|| 


91. 


ఒకసారి గీతతాళము 

నకలంకత ముద లు సెట్టి యదియొక సరిగా 
సుకరముగ విర సమమని 
(పకటింతు సడాశళివేం[డ పార్థివచందా. 


తాళగీతంబులొకటియెతప్ప కుని. 
తేక తుద మొదళ్ళను విషమైకగతుల 


నమరి నడచిన విషమాఖ్యమగు(గవాంబు 


తనరునందురు నటులు సడాళివేం[ద. 


వీషవవముసమానా౫తములు 
విషయములగుం డాళములకువేవేరై 556 
విషయంబుగాద గీతము | 

62525598 > ठ" వేంద .దీ ప్తిదినేంద 


८७९ 239 పంబెటి దనిన, 


చతుర (छ (४०९००९० 

58/0९ ఖండ సంకీర్లల నక 
६२८०७१८ తాళజాతులు 

తతతినై దొప్పు శ్రీనదాశివరమ కకం 


ఆజాతులె దు భూసుర 

రాజవిపణిళా(ద సంక రావ్యాయముల త్రో 
రాజీలు (గ 24553355 (ट ह 
(దాజితేశేదమున (శ్రీ 5 कण 25:58, 


చతుర కుర కాలానితే 


వితతలఘుస్సురి తమగుచు నెలయుచునుండు కొ 


జతురశజాతి యనిసం 
తతమునుజెప్పుదురు (క్రీ సదాశివన్భృపతీ, 


22 


88 


84 


89 


29 


శం॥ లలితవడక్షురకాలొ 
కలితలఘుస్సారమగు చుగాలుచునుండుకా 
విలస త్వ శ్రంబ నిసి 
ద్ధలుకోడు( దాంబల్కు_దురు సదాళివభూపా, 87 


४०॥ సప్తాక్షుర కాలాని(తీ 
దీ ప్పలఘుస్సురితమగుచు దిరమెవెలు(గుకా 
त ५, oe 
సప్తాశ్ఫు X తినిమిశం 
pe १ 
कमेः శ్రీసదాళివావనీకమనా, 88 


६०॥ పంచాక్షురమిత కాల 
నృంచితలఘుక లితేమగుచు సమ్మతీమగుచు౯ 
పెంచును మోదము ఖండం 
బెంచకా విను శ్రీసదాళివేంద(పవరా. % 89 


కంక! సతీతీనవాక్షురకొలాొ 
నితీలఘునంయు కృమగుచు విలసిల్లుననా 
రతమై సంకీర్ణ ०९६ 
రతేదాన సదాశళివేంద రాజేం[దమణీ, 90 


కం! అక్షరమున చేమన్న ను 
£ &, ంపననుదుతంబు 23९) 053८ నారెం 
డక్షరములు (దుతమనందగు 
నక్షయముగ (శ్రీ సడాళి వావనీరమణా. 91 


కోం॥ జాతులకన్ని టికిని వి 
ఖ్యాతములై మీరు నా(దుతాన్నుదుతేముల్‌ 





శ్ల ఇండేజాలిలతీణమునువివరించు 23 2688 మాత్ఫకలోనిదికాదు ఈ ఖండ 
జాతిల&ీణము మాళ్ళకలాే నివ్భ్యఒడలేదు, ९०९०४९४ పోవుట (పొమాదీక 
మనితలంచి (గంశ్రాతరసహో య్య్టాము ననద్దానిని మేముంగూడ సదాళివాంకిత 
ముగానే నిచ్చట చేక్టియుశ్నా రము, 


-8॥। 


ह0॥ 


£ ८॥ 


వ 


లి 


కంl| 


४0४ 


నీ! 


88 


భాతి నొక్క_విధాన స 
చాతనసత్కీ_రి శ సజాశివమూూ ర్రీ, 


లాలితగురుష్ట్రతంబుల 

కాలంబులు తత్సమ. స్తఘునజాతీలఘు 
(४, ९८१६९०६ "© తెల్పుదు 
రాలింపుము శ్రీ సదాళివావనీభరణా. 


చానసాను (దుత కత తా 

సానీయములై నతాళతతులాప్పునహీ 
నానుదుతముఖపంచాం 
గానూనములె సదాళివావనీనాథా, 


ఎసంగనను(దుతకంకును 
బొసయగువెయల్వాం౫ మిందు (బ్దుతకంకునుని 0 
సెసలారునెయధికాంగ 

(పసరణము సడాళివేంద పంటకు లేం దా. 
కళా[పొణం బెటిద నిన = 


& ४८5०5 595०८८89) द 0233९) 
వెలయునుచేక కళ యన దికళయనంగా 
వలనొప్పం౭జతుమవ్క_ళయన 
దళితాహితపీర (శ్రీ) సదాశివధీరా. 


వఏకకళభ యధాతురమగు 
నాకళక్రియతోడ "హెచ్చనటురెట్టించ ౯ 
మేకొనిదింక శియటంచు ౯ 

"జేకొనిరి సదాశివేం(ద శ్రీగుణసాం[చా 


దికోళ హాచ్చించి [8०७७७ డదిగుణితంబు 
कि ర్పొినయది చతువ్క.ళశయటం(దు 


92 


98 


94 


95 


97 


‰4 


తాళ కాలజ్ఞులగు భరతేజ్ఞుమణులు 
దానవిజికశిబీంద్ర సదాళి'వేం[ద. 


వీ లయలెజుగించెద నా కర్ణి ౦ంవుము 


ఆ॥వె॥ నృ త్రగీత నాద్యనిర్టీ తగతులొక్క. 


४८०1 


-1०॥ 


‰॥ 


నీ) 


సముముగాను నడవ సా?గచేని 
26५43 లయయటంచు నార్యులు౯చెల్పుదు 
రాశయా 255 సదాశివేంద 


దుతేమధ్యవిల ౧బములన 

నుతిముంతులు లయకు మూూ(డుమార్లంబులుస 
మృతిలనని తేల్పుదురా 

९8 8 ४० ~ శ సదాశివభూ పొ. 


తాళయ ధా శుర-కాలము 


తాలిమితోయగియలతోడం దప్పకనడవక 
వాలాయనముది విభంబము 
ధీలలిత సదాళి'వేంద దీ_ప్తిదినేం[చా. 


తనయధథాతుర కాలంబు 88ए- )యలను 
దప్ప శెప్పటిరీతిని దనరినడువ 
దానిరెట్టించితగ్గ మధ్యలయయంచు( 
దజ్ఞులాడుదురయ్య సదాశళివేంద 
మధ్యలయందగ్గి శెట్టించమురిదుశాఖ్య 
కాలముప్పుయభాశకురకాలమరయం 
(గియలతో౭దప్పశెప్పటి| క్రియలనడ'చి 
చెలయగున వళ : "శ్రీసదాశివనృపాల. 


‰॥ బశ యతర్మిపొణంబు నిరూపించెద నవధరింపుము. 


98 


99 


100 


101 


102 


108 


2 


&०॥ సమయన (సోతోవహయన 
म भौ వితతమృదంగో 
పమ వేదిమధ్యవివ మో 
| ద్యవుయననారై సదాళివా యతులొప్పు౯ 104 


ఆ॥ వె॥ గొప్పయంగ మైనంగురుచయంగంబై నం 
దచాళముల కునెల్ల తావులందు 
వరుసనొక్కొ_రీ తీవ 00 23 45०८ 
దగుసమయతియన సదాశళివేంద. 105 


ఆ॥ వె॥ మొద టంగురుచయంగ ములుఘుటియించి 
గాప్పయంగ ८९००८ $ -5 43८ గూార్చి 
'తొళమిట్లునడువం దనరు ఖోతోవహో 
ఖ్యుయతియన సదాళివావనీం[ద. 106 


ఆ॥వె॥ & ` 2१049074 5००९००८ గున్పించి మొదటను 
సైకమైన యంగజాల మెల్ల 
గొననులహార్సి నడుప గోపుచ్చయతియని 
తజ్జులాడుదురు సదాళివేంద. 107 


గ్గీ॥ తుద మొదళ్ళ నల్పాంగ పదముములుంచి 
నడుమనధి'కాంగ మొనగూార్చి నడిషిశేని 
దానియబల్కి.రినటులు మృదంగ యలేయ 
టంచు నిక్క_ంబుగ సదాశళి వావసీం(ద. 108 


న) (च 
నడుమునల్నాంగ 5968802) నడిపిేని 
దాని(దెల్సిరి వేదిమధ్యయతియంచు+ 
దజ్ఞాలై నట్టినటులు సదాశివేం[ద. 109 


च्यावयावो वकण 1 1 9 + कष्य पोषि पपि Reiner RAINIER Porritt reer RRP RPE 


अ యతులు: 'సమయతి, (సోతోవహాయర్‌, గోపుచ్చయతి, మృదంగ యతి ॐ2 
మధ్యయతి విన ॐ ०438) యనశారు విధములు. 
4% 


26 


| ‰॥ దోొడ్తుకొంచెంబుల న్నటి తొడుసు లేక 
యంగ 23989 దె న యాద్యంతమధ్య 
నవెలనుంగలి -छ "र 0०९१० ९८7 =€ 
తనరు విషముయతీయన సదాశివేం[ద, 110 
వ॥ ఇప్యిథంబున నిరూవితంబులై న _కాలాదిననవిధ[ పాణ 
లకశ్షుణంబులాకర్టి ంచి యవలనిగాపణీయంవె న దశమ్మపాణంటై న 
(పస్తారంబునకు లక్షణంబెట్టిదనిన, తల్లతుణ(శ్రైవణకుతూవాలాయ త్ల 
చి త్తంబునంబొదలుచు(దన్ని రాపణంబు = సవి_న్షరంబుగా౭దేటంబడ 
గావించి 23969900 5953 59 ५1 059 = 
«i 68 - టరత్న కాంచనము ఖోజల వాంఛితేవ స్తుచాత్భ छः 
త్యుత్క_లికామహోోేన్న తి ముహూరచితాతి బవహూూాక్ళతిస్సుర 
న్ను త్క_ల న(పసాదడగుణభూ 2.8 शुः పిత్రశేవ భావభాక్ళ 
త్క..వఏరాజరాజబవుసత్కృత 58४8 హోర నాయకా 111 
४०॥ అహిరాట్పారభుజార్లళ 
హీత్రో జ్యలనిశితసుధ్భఢ నిన్ర్రీంశా(౫ 
(వహృతివినిక్డలి తొహితే 
మహీపపిచండీలపిచండవమంగ శగంజ. 112 
(९९३ తీర్ణపాద ప్రియాతిస్సుర త్పాదప 
దార భాగ్భన్యసద్ద ప్తరోచిర్భ ఈశా 
త్యర్థసం పర్క-కుద్దాంతే రాసంత-తాొ 
భ్యర్థి దారి (ద్య గాథాంధ-కారారుణా. 1138 
ఇది (९/० कषक (ठक దాయతకరుణాకటాకువీ ణా లిశ్రయసం 
లబ్దసారస్యతీ విచిత్ర పోలూారి न 
పుత్ర 38.९59 छं <> గోవిందనామ 
ధేయప్రణేతంబై స తాళదక [పాణ 
(పదీపికయను మహాభరత 
ల తుణకావ్యంబున ందు 
(ప क > के (25533, 
(२, రామార్శణమ స్తు. 


७८५. 
కుభమస్లు. 


कण्डु దశ పాణ పదీపిక. 
५.८ ६.८ 
2९ తీయ క్యా సము, 


కం॥ (శ్రీరమణీన్భుదుచరణాం. 
భోరుహవిన్యాసగ భితభూరిమరంచా 
సారఘుమంఘుమి'తొ उञ्छ 
దారూగాగార (च) ०956 ठर 1 


४०॥ "తాళదశ|పాణంబులు 
బాధీని వివరించు పద్యపద్యంబరయక౯ 
లాలితభ వదీయాంకిత 
కీలితముగ €జేతు(జి త్రగింపుము (వేము౯. 9 
వ॥ ఇట్లు కాలాదినవవిధ(వాణంబుల నిరూపించిలి. లంక 
(జస్థారంబను దశమ పాణంబు తాళదశ( పాణంబులలోన మిగులశేఖ 
४० బహఇపకారంబులవిలసీల్లు. తల్ల ॐ ६2०2० > 0४ 58 ४० 
బుగాొ వినకించెదగర్లరసాయనంబుగా నాకర్ణించి సావధఛానంబుగా 
జి త్రంబున నవధరింపుము == 
३। చతుర (శ జాతికి. జకక.7గా మొద టింట 
(2528 మొక్క_టి యిడీ యాదుతీమునం౦ద 
రిండ్ల కేకో త్తరవృద్దిగా "హెచ్చించి 
తగమహలత్సొనరించి తేద్దణహార్సు 
మధికాంగ నుల్పాంగ మనుబుద్ద్ధి నాయంగ 
ముల కెల్ల (గుడి యెడమలను నిలిపి 
కాల|కమంబున€ గావలసినయంతీ 
యంగ క శేణి సమంచితము౫ ८ 
అ॥వె॥ దగననుదుతాదితదన్నుదు.తెకో త్త 
శాతివృద్ధి యితరజాతులకును 


వ! 


"नोन्न 


(9 


>| 


ई 


నీ) 


28 


దనర నంగపం_క్టిం దగునట్ల్ముజాయంగ 
థర్భ్శసాం(ద శీ +~ 


50 ९३.९२० బెట్టిదనిన ---- 


అంత్య్వము సాంత్యతుర్భములు వష్ధంబును 
సంఖ్య జేసిన వ్యప్రజాతి సంఖ్య 
యంత్యము పాంత్యషడ ర్క-పర్యమ్ములు 
సంఖ్య లపార్చి న రాజజాతిసంఖ్య, 
యనువొంద నంత్వము షాంత్యముసీం[దమూ 
ర్భృనలు౭గూార్చిన వె శ్యజాతిసంఖ్య, 
యంత్యము పాంత్యశ రావ'తార & 2४०९० 
८९४८ ०७-ण्द 553 दऽ ద్రజాతిసంఖ్య, 


యించుకంత్యేము పాంత్యవిరించిప ర్య 
ఛభనములు సంఖ్యకు సంకీర్లకమున నిటి 
యంగ క కేణిసంఖ్యలకు నిత్య 
మాశ(గూర్పుము మొదట సడాశళివేంద. 


అంగ ( ह ८२९० ॐअ०८९ऽ €> 

శంగారంబుగ లిఖించి చెలువుగ ८ (१०९ 
బొంగుచు సంఖ్యలు ౫ూార్చి న 

రంగగును సదాశివేంద. రాజసు శేం[చా, 


=== || పాతొఫీసం 8 ॥ — 


అంత్య మంతోో పరిగ్భహము పాంత్య మాది? 
గాం దజ్జాతినం ఖ(పకారమునను 
నంఖ్యంగూర్పం? ८ బా తాళసంఖ్య మొదట 
జెలయప నూర్హ్యాశ శ్రీసదాశినమహీశ, 


29 


४०॥ అనయంబంతో నాశయ 
మనువుగబా తాళ సంఖ్య కమరింపందగుకో 
గని వాయు మో(దలఘువుశచే 
తీనదగు మహదాశ క్రీసబాళివధీరా. 


వ॥ అంగ (కేణిసంఖ్యా ది २९९०९९०० బెట్టిదనిన oo 


సి అంగపం కుల (०८555986 సంఖ్యలు 

ని యామహాత్తుకంగంబులునిలిచి, 
(ప_స్హరించిననెన్ని భవ్య ख ०४००९०८ 

१ छ నటన్న సంఖ్యకు ఫలంబు, 
(పస్థారములుజూచి (బాహ్మణకులమైన 

(దుతీలఘుగురువులు సుతములిన్ని 


గీ॥ యిన్ని యితేరకులమైన నిన్ని (23९७ 
యన్నుదుతీలు నిన్ని యం-చును నమరుచుండు 
లఘుగురుస్సత లిన్ని లీలల మెలంగు 
ననుచు నాయాయిజాతి [క మంబు 
5५ బా తాళసంఖ్యరంజిత 0९००९१०८ 
జెపుము చెరుకూరి సదాశివన్ఫపాలః ౪ 8 


~~~ ॥ దాదా పొతొళీలక్షుణము ॥ = 


2। అశాంత్య మొక్క_టి యాదినిలిఖయించి 
'వెండియంత్యే మొకటి 252953९8 59, 
నాయాయిజాొతి సంఖ్యా (క్ర మంబుల సంఖ్య 
దగ౭గూర్చ నిష్ట పా తాళ సంఖ్య 


पिरि मवा 


మ్మాత్రము ఆజుకన్సించు చున్నది. గీతిపాడములాటింటీలాోను మొదటి ₹ండు 
. ఫాదములు మాఠ్ఫక లే నీ (క్రిందివిధథయుగాగన్నడుచున్న వి, “యిన్ఫియంచు 
నితేరకులము లై న, నిన్ని యును 28865 8८७» 


80 


०००६ (23 ०0९85533 లిన్ని ९२०९०९० 
లిన్ని గుర్వంతేము లిన్ని 3९ > 
లున్న యంత్యములంచునురుజాతిసంఖ్యల 
ఏ పజాతికి నెంచి = 
గీ! కతులితాన్నదు'తాంత(దుతాంతలఘుయు 
छ ०९7५९०७८ తాంత తాళ 
చయము లిన్నిన్ని యనిపల్క._(జతురులగుచు 
దావిఫలములు తేలియు సదాశివేంద. * 9 


~~~ | సరగ షా తాళలక్షుణము ॥ 


‰॥ జాతి సంఖ్యాక మంబున సకలజాతి 
కలిత పాతాళసం ఖ్య లేకంబు గాం 
హాోలి(జేర్చిన సర్భషా తాళ ఫలము 
లవఘణించును (శీ సడాథివన్భపాల, 10 


వ॥ మటీయుదాళ[పస్తారంబుసేయు = ` 2८9० 7९9०0१0 చెద. 
ఆ(పస్థారంబు నిజ పస్తారంబని యును, ॐ ०९ పస్తారంబనియును రెండు 
విధంబులె యుండు. అందు మొదటి[పస్తారంబు నిభాపించి విమృట 
ఖండ|పస్తారంబు వివరించద. అదియటుండనిము. € -22०26 ८४ 
నిజపస్తారంబన్నది చతుర శతా దిపంచ జాలి భేదంబులచేత 


RD ene 1 | 





रः ఈ పీసపద్యయులోని గీతియొక్క. మొదటి శెండుసాదములు నూత్ఫకలాో దుర్చ 
వావిభాగయు ६ ॐ 0००06088 కానబడుచుస్నడి కతుల్రితాను 
(దుతౌంక లఘుయు తౌంతగుర్వంతేరమ్య పు తాంత कण्ठ % , వె సీసపద్యమయు 
నందు జతురక్రేజాతెక ०९०४० న దుతలభఘుగు కుష్పుతేంబుల(ప్రస క్తి( దెచ్చి 
తదితర జూలికి నంగంబు'లై న అను([దుతేదుకలఘు గశుసుపుతేంబులను क &9 
టిని చేరొ నవల సన యా గీతిషాదయులయందు శెండవయంగ బన “(ద్రుతం 
బును” వదలి యితరాం౫ములను మాత్రము చేరొం_నుటచే నీయపషాథఢ 
మీర్పడినది. (వాయసశాని | ప్రామాదికముచేంగాయబోలు విలు ప్పమెస “(దుం 
కాంతి యనుశబ్దమును చేప్పక్రోనుటచే > 867९. छ" 9 526० ८८४० 5&* 


81 _ 


పంచవిధంకై యుండు. మతీయు (బావహ్మాణకు(తియాదిజాతులలోన 
క్షత్రియాదిజాతులకంబును (బావ్మణజాతీ (छत నిర్శలంలై. 
యుండుక ९68८ జతుర [శా దిజాతులలోను (ద్య(శ్రాడిజాతులకం కును 
జతుర్మశ్రజాతి భిన్నలక్షుణంజై ేఖరంబై  చృల్లదనంబునన్వెలయు, 
క్షత్రీియాదిజాతీయజనులకన్న ను (బౌవ్మాణజాతీయజనుండు (బహ్మ 
చర్యాద్యాగశేమ చతుష్భ్రయంబుచేతే గరిష్టం తనరునట్టు (२६४ 
జాతీయాదిపస్తారంబులకంుు భీన్న(పకారంబై |దుతాదిచతురంగ 
52280 @ | "ध + ~. సుకరం'బై విలసిల్లు. చతు 
ర|శ(పస్తారంబు చతురంగ సమేతంబనియును , జతుర(శజాతియందు 
[దుతాదిచతు రంగంబులళేకాని యితేరాంగంబు చొొరదనియును బల్కు 
టకు వ వహార సాధనం జెద్దియనిన 25680 (ई 0९28 25945 విపజాలి 
నామధేయంబే జ్ఞాపకంబై తత్సాధనంబై విలసిల్లు. అది యెట్లన్న ‹ 
జతుర్మశంబన్న చో టన్మశ్రంబని యంగంబునకు నామభేయంబె యొప్బూ 
గావున జతురంగంబులంగలది చతురశంబని చతుర శ్రజాతికి నామ 
ధేయంబయ్యెనని చతుర (३४१२०२०० ६९५ జతురంగప్రాథా నృవ్యవ 
హారద్యోతనసామర్థ్యంబుంగలదని ठत అడియట్లుండ 
మణియు వై శ్యాదిజాతులకంశు ‰ (8५८०-8 యు_త్తమంబై నక రణిం 
(ద్య(శాదిజాతులలోను మి(శాదిజాతులకం'కును (ద్యశ్రజాతీ యధి 
కంబ తనరుచుండు. అట్టి తత్రియజాలీపురుషుండు. వై శ్యజాతీ 
యా డి పురుషుల క ० తె నలబ్దసంపాదనవిప త్తిప్రతీకారపురువ 
దవ్యనంస త్తి చేశకాలవిభాగ కార్యసిద్ధులనియెడు పంచా © గంబు 
९८8८ (బబలుండై నట్లు మి(శా దిజాతులపస్తారంబులకం కును 
ద్ఫ్వశడా తీయ ప స్తారంబనుదు” తాదిపంచాంగ సమేతంబై हः + 
రంబై యొప్పు. చతురంగంబులు రాజులకు విహితంబులు కాని 
యన్యులశెట్లన్న బంచాంగ చతురంగ ంబులోనం బంచాంగంబులు 
శ్షతయునకు_త్తమక రణంబులై వెలసియుండు, నదియెట్లన్నం జతు 
రంగంబులు పంచాంగంబులవేతయణాని కలుగనేరదను నెపంబునం 


జేసి చతురంగపంచాంగంబులలోనం జతురంగంబు నంగంబై 


| 82 
యపథానంబునై పంచాంగంబునంగియె పథానంబునై_ విలసిల్లు. 
అడీయెట్లన్న నంగంజై న చతురంగంబు బహిరంగంబును నంగియెన 
పంచాంగంబంతేరంగంటై. తేజరిల్లుళగావున “ అంతరంగబహీిరంగ 
యోరంతీరంగం ९९०७8 2 అను న్యాయవచనంబుగలుగుటంేసి 
పంచాంగంబు లే రాజులక వశ్యసంగావ్యాంబుగై యు త్రమంబు 
आः, యనుదు తాదిపంచాంగకంబులు లేక దు)'తాదిచతురం 
గంబులు కలుగనవుకావునం జతురంగంబుకంఖు బంణాంగంబు 
९० = యుండునని కుతి)యజాతికిం(') బంచాంగ పోధాన్యంబును జతు 
రశజాతికింజతురంగ పా ధాన్యంబును సిద్దంబై యుండు, చతురంగం 
బులు దుతాదికంబులుగానున్నను ననుదు"/తాదికంబులుగా'రావొ 
కొొయని శంకింపందగదు. అందులకు లోకవ్యవహారం'బే సాధనంబని 
తెలియందగు,. అదడియునుంగాక రాజా ధ్హంబులై న పంచాంగంబులు 
వై.శ్యజూతీయపురుషులశెట్లమరుననిన “ యథారాజాతథా ప్రజాః " 
అనున్యాయంబుచేతే రాజాజ్ఞకులోనై న జనులకందటికిని రాజకీయాణబా 
రంబవశ్యక _ర్హవ్యంబుగావ్రున సక లజాతిజనులకును నలబ్దసంపాద నాది 
రాజపంచాంగంబుల వశ్వంబుగావలసియుండునట్లు మిశాిదిజాతులు 
త శానురోధంబుగాం (బవ ర్శిల్లుటం జేసి తీదనుదు”ళ *దిభంచాం 
> 0०९१०९९ మిశా)దిజాతులకును గ లీగియుండుగావున మిశాది 
పిస్తారంబులును ద్ఫ్య్యశా/నుగుణంబుగాబంచాంగ పిధానంబులై 
యొప్పుచుండు. = वद చతురంగపంచాంగశేదంబులచేత కండు 
ఏిధంబులై న యోానిజ[పసారంబు త_త్తజ్ఞాతీయమా తా ది భేదంబు 
లవలన బనువిభధం బై యుండు. తీత్సపంచంబెట్లన్న, ఆచతురంగ 
పంచాంగ ప్పస్తారంబులలోనం జతురంగప్నాసారంబు వకమాత 
పస్తారంబనియును, ద్విమాత)ప్పస్తాంబనియును, త)మాతపిస్తా 
రంబనియును, మొదట ద విధంబమ్యెను. ఏకార్లమాతప్ఫస్తారంబని 
యును ద్యర్గమాతిపీస్తారంబనియును, త్ఫర్లమాత్ఫ)పిస్తారంబని 
యును, చతు ర్మాతేపస్తారంబనియును; చతురర్లమాత్ర)పిస్తారంబని 


కె తతియబాతీయన నిచట [९ కేజూతి , 
(1) (తీయబా త్య ( र ८ యనియర్థము 


88 
యును పంచమాత్ర పంచారమాత్ర,వణ్యాత వడర్ణమాత9పిస్తా 
రంబులని యెడు నిషధంబున నంగ శేణిప కారంబు ఒజహాువిధం బై 
చెల్లుచుండు. మటీయు పంచాంగ పస్తారంబు $" జాతిభేదం 
బులచేతను నాలుగు విధంబులయ్యెను. అర్లమాత ప సార, వక 
మాతపిస్తార, ది్భమాతపస్తార, తి)మ్మాత్రపిస్తారంబులనుచు 
నొక్క._క్కు-జాలతికి నాల్లువిభంబులగుటం జేసీ నాల్గుజాతులయందును పదు 
నాటుపిసారంబులు6గ లిగీియుండు. చతురంగ ప సొరంబులు మూ 
టితోణహాడ నిజప సారంబు యెకోనవింశ తిభేదంబులం[బవ ६९. 
అందు మణియు త్య శా దిజాతీయపంచాంగ పి స్తారంబులలో నక్షుర 
కాలశభేదంబున నన్నియు నన్ని విధంబులై యుండు. ఎట్టన్న , నందులో 
ముదటత్ఫిశ” పిస్తారంబులో నర్గమ్మాత్రప')స్తారంబును, అధ పాద 
మాగ్రీపస్తారంబును, అన్హార్థమ్నాత ప్రస్తారంబును, అన్ధార్లపాదమాశ్ర 
(పస్తారంబున్కు వకమా(త్ర(పసారంబును, ఏక పాదమాతపస్తారంబున్ను 
వకార్గమాత్రప్రస్తాకంబున్కు ఏకార్గపాదమాత్ర ప్రస్తారంబున్కు ఏకా 
న్లార్థమాత్రప్రస్తారంబును, వీ [+ 
50:59 (ते "४ ०००४९, ది(పాదమ్నా(త్ర(పస్తారంబును, ద్య్యర్గమాత్ర 
(పస్తారంబునుు, ద్య్యర్గపాదమా శ్ర పస్తారంబును, ద్య్యర్థార్థమా త్ర(పస్తా 
४0९००) ద్య్యర్థార్థ పాద మాత్ర పస్తారంబును, (తీమ్మా'త్ర(పస్తారంబును, 
(తిపాదమ్మాత్‌పస్తారంబును, త్య్యర్ణమా(త్రప్రస్తారంబును, త్ర్యర్ణపాద 
మాత్ర(పస్త్థారంబును, త్యర్దార్థమాా(తపస్తారంబును, (® एमे 
1 
11 
యుండు మిశపస్తారంబన్న ది,. छनज ण  పృస్తారంబనియున్కు అర్థ 
పాదమాతపిస్తారంబనియును, అర్జార్థమాతపస్తారంబనియును, 
అన్హార్గపాద మాతపోస్తారంబనియును, అర్జతయమాత)పిస్తారంబని 
యును, ఏకమాతపస్తారంబనియును, ఏకే పాద మాతపస్తారంబని 
యును వశార్లమాతప స్తారంబనియును, వకార్ష పాదమాతపస్తా 
రంబనియును, ఏకాన్థార్థమాత్ఫప్పస్తారంబనియును, ఏకార్గత య 


84 


మాత) పిస్తారంబనియును ది మాత ప్పస్తారంబనియు ననుచు 
దగిశంబునుంబో లె మిశ్ర పస్తారంబచేక విధంబె యుండదు. 


ఖండజాలి ప స్తారంబన్న ది, అర్జమాత "స్తారంబనియునుు, 
రపాదమాత్ఫపిస్తారంబనియున్ను, అర్హదయమాత"”పిస్తారంబని 
యును, ఏకమాతప్పస్తారంబనియును, ఏక పాదమాత పస్తారంబని 
యును వఏకార్షమ్మాత్ర[పస్తారంబనియున్న, వకార్గపాదమాశత్రప్రస్తా 
రంబనియును, వకార్ల్షద(యమాశత్రప్రస్తారంబనియును, ది(మా ప్ర 
(పస్తారంబనియున్కు _ద్భిపాదమాత్రేపస్తారంబనియు_ ని-త్తెటుంగున 
ఖండజాతి పస్తారంబు మిశ్రజాతి(వసారంబునుంబో లె బహూువిధంటై 
యుండు, 


వాటీయు సంకీర్ల( పసారంబన్న ది అర్హ్షమాత్రపస్తారంబ 
యును, అర్లపాదమా [తే| పస్తారంబనియును, అర్గ్షద్యయమాత్రపస్తా 
नो పస్తారంబనియును, అర్గ త్రయ 
మ్మాత్రపస్తారంబనియును, అర్హ త్రయ పాదమా్మత్ర(పస్తారంబనియును, 
అగ్ర చతుహ్ట్రయమాా|శక్ర(పసారంబనియును, >£ మాత్ర (పసారంబని 
యును, ఏకపాదమాత్రేపసారంబనియును స్మీక్రమంబున సంకీర్ల 
(పస్తారంబు ఖండ(పస్తారంబునుంబోలె బవవీధంబె యుండు. ఇట్లు 
చతుర్విధంబులై న పంచాంగ|పస్తారంబులు = కాలభేదంబున భీన్న 
భీన్న(పకారంబులె యన్నియు నన్నివిధంబులె యొప్పుచుండు. 
బ్రడియునుంగాక (8९ శా దిజాతులయందు6గల్లు (పస్తారంబులలో నను 
(దుతీపెజు(1) (పస్తారం బేల లేదన్న నను[దుతీంబునకు (గిందిభేద్యం 
ॐ = యల్పాంగంబు (త్ర కాదులయందు లేదుగాన  నాజాతుల 
లోన బాదమ్మాత్ర (పస్తారంబు లేదయ్యె. (2)విపజాతియందు6గల్లు 
(పస్తారంబులలో (దుతీపెజపస్తారంబేల లేదన్న నాజారిీయందు 


(1) ఆనుదుకెమునకంటె తక్కు. ड నయం౦గములుకల (పస్తారంబని య్యళ్లము 
(2) చతుగళ జాతియని యర్థము 


95 


(దుతంబునకు (గిందియల్పాంగంబుగాని డానికంటు నల్సాంగంబు 
గాని లేదుగాన (దుతేమునకుం (గిందిఖేద్యంబై న = యంగంబు 
లేదయ్యె. అట్లుగావున తజ్జాతీయార్థమా(క్రదుతీ ప్రస్తారంబు లేదని 
"తకెలీయవలయు. 


ఇట్లు బహుపకోరంబై న (పస్తారంబునకు( గార ం'జేమియనినం 
బంచజాతీయంబులై న తాళంబులనంతంబులుగావున నిన్ని మాత్రల 
మవాత్తులిఖంచి (ప్రస్తరించిన నన్ని తాళంబులు పుట్టుననియెడి తాళ 
సంఖ్యాజ్ఞానంబు (పస్థారంబునణాని గలుగచనేరదుగావున నట్టి (ప్రస్తా 
రంబుసేయు నే క్చేర్పణిం చెద నాకర్ణింపుము -- 


సీ! వ జాతిలోనై న చెసగి పసార్యోా 
5००० నట్టి యంగములునిలిపీ 
యందులోభీదింపనై న యంగము క్రింద 
నల్పాంగము భుటించియందుేవ 
మక్షురకాల|క్రమానురూపంబుగా 
నొగిమవాలొనరించ యోగ్యమైన 
ఇమొనరించి తద్యామముననిల్సి తేషు 
మబ్బెనా యబ్లుమవాత్తుకేయ, 


म॥ దగినణావించియదియును డానికే 
మధికముల్పాంగకమనుచు నాకుడినినె 
డమను నిడి యభాంగము యథాంగము[ 55 ५०८ 
దగును (బస్తారములను సదాశివేం[ద. 1 | 


र| 


ఇటుల సర్భ(దుతాంత స్ఫుటములగుచు 

వి పజాతిని (పస్తారవిధములమరు 

నట్లు వెలయుస ర్యాంతేము నన్ముదు'తాంత 

మగు నితేర[పస్తారములు సదాశివేంద, 12 


86 


శ అగ జాకికినల్పాంగ మగుదుతంబె 


बै 


యితీరజాతులక ల్పాంగ మిాయనుదు 
० యవిదక్క- నల్ఫాంగకంబుశేదు 
తలంపఒబస్తారములను సదాళివేంద. 18 


వ॥ (పస్థారంబునకు సులభంబుగా నొక్క. విశేవం'బెజుంగిం 


చెద, నది तठ 
ॐ చతుర శ్రజాతీయ చారు లఘును క్రింద 


న! 


[దుతీములు రెండు పొందు ఘుటిల్లుం 
(+, తగలఘువుకుం(గింద 
మూా(డుదుతంబులు మొనసియుండు 
మిశ్ర జాతీయ సమ్మిత లఘున్రుకునిల్బు 
(దుతములు మూూడనుదుత ముకటియు 
ఖండజాతినిగల్లు ०5९०० ४०८१ ९ 
(దుతేములురెండునుదుతే మొకండు 
లలితసంకీర్లజా తీయలఘువ్చ క్రింద 
(దుతీములొకనాలుగొక యను (2०6०००९९ 
5०९2 ठ ०९० 2 07555746 532९) ८ 
దజ్ఞులాడుదురయ్య సదా నివేంద. 14 


వ॥ धु నిజపసారంబు సవి స్పరముగావివరించి ००००४६८ (1) 


+ ఖండ|పస్తారంబు స్మపపంచంబుగా నిరూవీంచెద,. అది 
2०442525 నాఖండ।| పస్తారంబిన్ని మా |త్రీలనిజ[పసారంబులోన నిట్టి 
యంగంబులేని తొళంబు లెన్ని యనియు నిన్ని న్ని యంగంబులతో 
భూాడీనఆ ०४०2 చెన్నెన్ని యనియు నుద్దేశించి ప్రక్యేకంబును నకల 
(పస్తారంబులయందును ఖండఖండంబులుగానే త్రి (ప స్పరించుటంకేసిఖం 
డపసారంబను నామ ధేయంబునంబర7. అకా ఖండి[పస్త్మారంబు పీన 


(1) దద్భిన్న బన యని సా ధుషాఠము, 


దన విద వంక पपि वि) 1 


श 


(పస్తారంబనియును, యు క[పసారంబనియును రెండువిధంబు'తె వ ९९०. 
అందు పాన్మపసారయు కృ పసారంబులు చతురంగ పంణబాం౫గ చేదం 
బున మటియు నిరుడెజంగెి యుండు, నందు జతురంగహీన (1) (పస్తా 
४०९० 5४९ తాంతేంబనియును నుదిషాదిక సర్వ(ద్రుతొంబనియును 
దివిధంబై యుండు. పంచాంగ పాన పస్తారయు క్ష(పసారంబులు 
సర్యానుదు తాంతంబులనియును నుద్దిష్టా దిక సర్యాను(దుతాంతంబని 
యును లెండుహారువులం(బవర్తిల్లు. అట్లి ఖండ(పసారంబునకు నిజ 
(పస్తారంబునకుంబో లె జాతిమాః(తాదిభేదంబులచేత నెన్నెన్ని భేదం 
బులుతో౭చునో యన్నన్ని कर ०९००९००८); ५६००६४०, మరి నిజ్మపస్తారము 
నకుంబో లె (పస్తారవిథానంబు ఖండంబునకు సమానంజె నను చాని 
కంకు యం(క్రాద్యనుసరణా దివి శేషంబు లు ఖండ పసార[ పానం 
2० వింతవింతలుగాం గొన్ని దీనికింగలుగుటంజేసి యివి (ప్రత్యేకం 
బుగా వివరింశవలసియుండే. తల్ల క్షణం ८569000 చెద నాకర్ణి ంపుము- 


४०॥ ఎన్నెన్ని యగునుయం(త్రము 
లన్నన్ని విభా లచేతనమరుచునుండు ౯ 
బన్ను > ఖండ (त्य 
రోన్న తేవిభవము ककर 15 


కం! ఇరునాలుగునిధములనచే+ 
బరగినప్రస్తార ఖండ బాహుళ్యము జొ 
మరి(పతియం(త్రము వే ह 
రరయ నొకొటొకటి సదాశివా బనాునిధముల్‌. 16 


వ॥ అది యెట్టిదనిన ఖండ(పస్తారంబు యం, తేశేదంబులచేత 
బవాువిధంబై న తేజంగాజుంగిం చెద, అట్లు[ పసిద్దంబు'లై చతుర(శ (త్య 





(1) చతురంగయు క్ష(పసొరంబు మాతృక లేం బేరొ్మ_నయబుడ లేదు, 


38 


छर పంచజాతీయయం।క్రంబు లిరువదినాలుగింటిలోన మొదటని 
బాఢంబులగు చతుర క్రయం(త్రంబులు నాలుగింటిలోన మొడటి (2538 
యంత్రేంబునందు విషము సమకోస్థానురోధంబుగా యంత్రంబు ఫలంబు 
లాసంగుచుబ క్యేకించి ఖుండ ఖం డంబుగానుద్దే కీంచుచు విభిజించుటం 
"జేసి (దుతహీన తాళ పస్తారంబనియును, ఏక(ద్రుతీయు_కతాళపస్తా 
రంబనియును, (దుతేద్యయయు ई తాళ ప్రస్తారంబనియును, (దుత 
[8०८००८०० క్ష తాళ పస్తారంబని యును చతుస్ట్రతయు_క్ష తాళ పస్తారం 
బనియున్కు పంచ(దుతేయు క "తాళ! పస్తారంబనియును, వడ్డుతయు క్ష 
తాళ పస్తారంబనియున్కు స ప్తదుతీయు క్ర తాళ పస్తారంబనియును, 
(దుతాష్హక యుక్ప తాళ ([పస్తారంబనియునుు నవ(దుత యుక్త తాళ పస్తారం 
బనియునిట్లుబహుభంగులంబ విల్లు: మజి యులఘ్యాడియంత”ంబుల 
మూూ౭టియందును గిమంబుతోడ లఘుహీ నపిస్తారంబనియును, గురు 
व ప్లుతహీనపస్తారంబనియును,ఏకలఘుయు క్ట 
(ప్రస్తారంబనియును, ఏకగురుయుక్త పిస్తారంబనియును, ఏకస్తుతీయుక్షప 

స్థారంబనియును, ద్భిలఘుయు _కృపిస్తారంబనియును, 20705 = కప 

స్తారంబనియును, त 0१0९०००9 80९ कृ క్ట 
ప్పస్తారంబనియును, తోగుకుయు दुन ०९९ २, ४ య 
యు_కపస్తారంబనియును చతుర్ల ఘుయు_కృపస్తారంబనియును, చతు 
భ్లరుయు_క్టపస్తారంబనియును, స్టుత ध యయు క తాళపిస్తారంబ 
నియు నిట్లు చతురంగ ఖండపిస్తారంబచేక విధంబై విలసిల్లు. = 82004 
బున నికేరక్షుత్రియాడి (1) జాతీయయంతములలోన జాతిచతుష్టయ 
మునకు సాధారణంబె న యనుదుుతయంతింబునందు సబిందునిర్భ్సిందు 
బానానుగుణంబుగాొ యంత ఫలంబుంజూచి 8 605०९०० कैः యును 
దుతయు కృపిస్తారంబును యనుదు తహీనపిస్తార్ఫబును 2.1 
సంఖ్య్యాయు క్షంబులై యనుద్ఫుతయంత"ంబులై న ఖండ పిస్తారంబు 
లనేక విధంబులై యుండు. తక్కి_నదు) తాదియంతింబులు నాల్లీంటి 








1 ॐ తియాడి యన దన, छ య + 
() SE (रह त 


89 


యందును యంత్రఫలానురోధ నం౦ంబుగా నికేశించుటం జేసీ (కమంబుణా 
దుగితహీన, లఘుహీన, గురుహీన, స్లుతేహీన "తాళపిస్తారంబుల 
నియు, వకదుుతయుక్త, వఏకలఘుయు క్ల, వకగురుయు క్ర, వకప్లుత 
యు_ క్ల తాళపస్తారంబులనియును,_ దుతద్యయదుుతత)య దుిత 
చతున్లయ దుక పంచయుక్త తాళపిస్తాదంబులనియును, దిలఘు 
తి)లఘు చతుర్ణఘు పంచలఘుయుక్త తాళపిస్తారంబులనియును, 
డిగురు తిగురు చతుష్ణరు  పంచగురుయుక్ష తాళపిస్తారంబులని 
యును, >+ नेन पल పంచస్లుక యుక్త తాళ పస్తారంబు 
లనియు = నివింధంబున చేకో_త్తరవృద్దిగా నాయాయియంతీంబుల 
యందు వింతవింతలుగా ఖండపస్తారంబులు బహుపికారంబులై 
(పవ ६९. ఇట్లిఖండ ప్పస్తారంబు > मते ००९००४० ०८ (బ_స్తరించుట 
యందు విశేవంబుగలుగుటంచేసి వేరుగ ८ € ६००८० వివరించెద 
నాకర్ణింపుము. | 
&॥ మాతలనియవామే మరకనే పట్టున 
ముదట చనె_తిన “తాళమును లిఖించి 
ఇయీయంతిమాయంత మెడపకంజేబట్టి 
యాయం(త్రమున( గార్చి నట్టి సంఖ్య 
వెంబడి విడువక విపాదిజాతికిం 
2 253 కొను 29 छ ० छ "€ 58598 


‰॥ 6६9 दु గొప్పలు కుజుచలనుచు 
నంగ నియమంబులొక చోట నమరు నమర 
నది యెబుంగుచు జాగ్రత నదల'కెపుడుం 
దజ్ఞ్ఞలది కరా రురయ్య సదాశి 5०९5. 17 


३॥ సత ముఖంబులక్సింద దుితమైనలఘునవై న 
గురువైన २०९०५ న్యారయ 25९23 


40 


ఉరువొక్క-చోట నాల్లు దుతములునిల్చు 
2595-१ ८८82 లఘువులౌ ८५२८ బుతేము నిల్లు 

९०२०० 5००7 ముకచే ములగు గురునకు (గంద 
నొక లఘువును ద్ఫుతయుగళమమరు 

2254343 భేద్యాంగ మిట్టుండ(గుడినున్న 
कुकुणः మేదై నం బెంచుకొనుచు 


గ్నీ| చేమ మెడలక ఖండంపునియలినిట్లు 
బ్ర_స్తరింపం౫ నధికమల్పంబులోోటి 
రీతింగుడీయడమల २९९2859 पछ) 
మందు వీలసిల్లును రహీసచాశి'వేంది. ` 18 


&०॥ ఈగలి ఖండపిస్తా 
రాగోచరమహీివమ లితరమగుజాతులకు౯ 
భాగింప నడియనుదుత 
భాగసరనముగు సధాశివేంద భాకర భాగా. 19 


వ ఇటి దాళ(పస్తారంబులు పారావారంబులభోంగి నషా 
९.3 చ 

రంబులై వెలయు, నట్టి పారావారాంబుల పారంబులగనభదలంచి 
మహానటపు[తుండై న హేరంబుండు (పస్పరించి తత్త -త్తాళ! పస్తార 
పారావారషారంబులిప్పటికింగనగనేరక యుండు నని పెద్దలాడుట 
నీజంబుగావున నటి పన్తారంబులం[బ_స్పరించి మనుమ్యు లెట్లు బారంబుం 
గాంతురు. కావున నిట్లు (బ స్పరింపంజెప్పిన యుపాయంబుచేతం 
గుశ్నాగ బుద్ధియెన పురుషుండు నేర్పరియె కుశలుండై కొన్ని |పస్తా 
ర౦బులు “కావలసిన యంత (ప స్తరించుకొని తే'ర్య(తికవ్యవహారార్థ 0 
బుగా'దాళంబుల (> హించుకొని వ్య్వవహారింపం దగునని చతురులై న 
విద్యన్న టమణులంగీకరింతురిది నిజంబు, నీచి_త్తంబున నవధరింపుము: 
००४८2 (इ ४० 269०000 2. छ) కారం బెట్టిదనిన, (तेः 
६०९०८ इरि నిన్నిమాక్రల _'తాళ్ళవస్తారంబులలోన == నిన్నవ 


41 


తాళం బెట్టిదని యడిగినం దన్న ఫ్య తాళాంగంబుల నం౫(శేణనంఖ్యా 
(కమంబు( 2" 2595"? త_త్తజ్ఞాతిసంఖ్యా క్రమంబునం చెలియ౭కేయుట 
నష్టవిధంబసియును యిన్ని మా(తేల( పస్తారంబులలోన నిట్రియగంబు 
లం గలిగిన తాళంబెన్న వదని యడిగిన నా యుద్దిప్ట తాళ క్రమంబు 
నహ छम" దార क 2००९५०२३ (2) 25368 ८१0 ४53९2 5. 239699८ 
१ (27. అదియు జతుర [ శొదిజాతులకన్ని టికింగ లిగియుండు (క్రమం 
బున నన్నియు 5368090 చెద నాకర్గ్ణింపుము ~~ 


॥ అడిగిన సంఖ నువాత్తుసంఖ్యలతోోన ८ 
४ (దోసి యంతో పాంత్యతుర్యములను 
గూడి ప్లుతీంబునకును భో కి, రెండీండ్లు 
వెంబడిగాఇదోసీ వెండీ గురువు 
క్‌ల రునంతో పాంత్యీముల (౫ూార్చి రెండిండ్లు 
భు_క్లీం (దో సి యింప్తులం జెలంగ 
లఘున్రన కొరయిల్లు లలింగూార్చి యొకయిల్లై 
భు_క్టి వాయుచు+ చేత 29०८9९3 లెక్క. 


म 


[विष्ण 


యింటి ठ ४- ४०८९5 १8 నిడుచు[దుతలు 

మ్మాత్రకొదవకు (దుతల నేమరకనిడుచు 

సీ కెజుంగునం జతురంగ शकः 

తాళ 5262 (१ 0-४ (25 १4353 सखण्ड ०, 20 


చతుర శ తాళసం౫తి నున్న లఘు గురు 
పుతములం గాంచి యాపోక్కి_నిండ్లు 
సవరించినరియిన సంఖ్యల + 
నని భు కృులారీతి నమరలదోసి 
(దుతీములం గనూగెని (దుతలివి సరిపోని. 
లెక్కకువచ్చిన దిక్కు.లనుచు 


~> 


42 


। మా।త్రేలకొొదవకు మరిదుతలని చప్పి 
సరిలెక్క-లన్ని యు 23655 8४ 
గీ॥ లెక్క_గాంహార్సియాయంతు లెక్క మొదటి 
లెక్కలో దోసి మిగిలిన ९ )- (कण्ट) 
తెల్పందగుం దాళ 9०8०}, 2 59२6 
+ 


వ॥ ఇవి చతుర్మశ్ర నష్ట్రో 8 వీధంబులు, ६०४८ (कलः 


బు లెటీంగించాద = 


२। అడిగిన సంఖ్య మహాత్తుసంఖ్యను డీంచి 
యంత్య ము పాంత్య షడర్క_ ములను 
గూర్చి స్పుతానకు గొబ్బుననాణిండ్లు 
భు_క్రికిదోయుచుంబొస(గు గురువు 
కంత్యేముపా ౦త్య్భషష్టాం కముల్‌ గూడీ వెం 
బడిగాను భు_క్లియాటతెడలం(దోసి 
యంత్యము పాంత్యంబులతికించి లభఘువుకు 
భు_కికినాల్లిండ్లు పంచి (28288 


శ! నోక్క-యిలుళహార్చి భు_క్లీయు 9 ४ ९१८2 
యింటి లెక్క_కుం జేలెక్క యమొంటకున్న ८ 
దగు ననుదుతీమిదంగకొదవకు నదియె 
త్రనరగద్య(శనష్టమిడి సదాశి వేంద. 


నీ) త్ర్య(శ తాళమునందు దద్దుతలఘుగురు 
పుతములు గని ०७०९९ పోల్కి_నిండ్లు 
జత ౧హార్చి సరి వచ్చు సంఖ్య లకివి నిల్వె 
5९८88 భు క్తుల నట్లగదోసి 
యట యను(దుతేలున్న నవి నటపోని శె 


22 


న్నీ 


Ee 
వాక 


kr 


९॥ 


wy 


45 


४-९४2-25 ८ हि) 
కొమరొప్ప 39०९९52 59 లలి ద్రుత 
లని౭దెల్సి సరి లెక్క_లన్ని (१७७ 


యొక్క._టిగ ९ జేర్సియా లెక్కొ_నొగి మహాత్తు 
సంఖ్యలో (దో నీ తేక్తి_న సంఖ్య జూచి 
పల్కు_(దగ్గు నిట్టి తాళమో పట్టుదనుచుం 
§r® అప ర 5 525 
(८5४ ద్దిష్టమునకు స శివేంద 28 
ర్ట నభోశీదిప తెటిద నిన क 
వ॥ भ०४४०( ष 2०४० లెట్టిద నిన 


అడిగి ననం ఖ్యమ హత్తునం ఖల నూడ్ని 
52952 +. శేందు 
లనుగూడి ప్ప్రతమునక నువొంద నేడిండ్లు 
థోయుచు భు _క్తీగు రుగ గురువుకు 
దీ_క్టినంతో పొంత్యస ప్తనుంబుల(ార్చి 
యెడపకభు_క్టి కేడిండ్ల( దోసి 
లఘువుకంతోో పాంత్యలాలిత్య ముగ భు ई 
(దోచియు నై దిండ్లు (దుతీకునొక్క- 


యిల్లెగూర్సియు భు_కీ యొక్కి. లతని 

చేతిలో లెక్క. సరిపోమి 38 దుతమి 

తీమిది छ ठ లేకున్న (దగునన్నుదు 

తమితమిశ్రమమునకు సదాశివేంద* 24 


మిశ్ర తాళమునలగమ్మిన (దుతీలఘుగురు 
ప్పతములగని తొంటిగతిని యిండ్లు 
సమకూరి సరివచ్చు సంఖ్యలకివిక లై 
ననిభు కులెప్పటియట్ల (దొబ్బ 
యందన్న్ముదుతజూచి యవిసరిపోని లె 


‰॥ 


+ 
~ 


‰। 


8॥ 


‰% 


క్కకువచ్చెననుచు నిక్కముగవడరి 
పదరకన్మూత్రకు కొడవకనుదుత 
లని సరిలెక్క-యాద్యంతే ముక్క. 


రయొంటుగా౭ జేర్చి యాసంఖ్యయుగిమహతు 
సంఖ్యలో (దొబ్బిచిక్కి-న సంఖ్య వటి 
యిట్లితాళంబు లీపట్ల ఇస(గుననిన( 
దనరు 36 >5. 53८ ८२९ సదాళి వేం[ద. 

Oe 


వ॥ మకియు ఖండనహోదిషంబు తెటిదనిన == 
९) 9.) లు 


అడిగిన లెక్క మహాత్తులోం & १९००६०० 
త్య ము పాంత్యపంచమదశమములను 
588०2 ప్లుతమున నై దిండ్లు(దోసి భు 


_క్టీకి గురువునకు నంతిమము "08 


శీరములుయగూ २५ ని చ్చ లుభు_క్లికై దిండ్లు 


a8 


సడలించి లఘువుకుం జక్కొ_ గాను 


నంతే ముపాంత్యంబు హా త్లీంచి మూూా౭డిండ్లు 
భు క్షీ గోంగి ద్ఫుతకుంబూన్ని యంత్యే 


ముకటిభు_క్లియు నొకయి్లై యొసయగి చేతి 


कए ననుదుత లెక్క_డించి 
नी भ మాత మునుప ( 
దగును 0555355 సదాశివేంద'). 


ఖండ తాళ 50375९8६ }- ८ దుతలఘుగురు 


588 ములజూచి యాపోలి గృవాము 


లలవరింపుచు సరియెన సంఖ్యలకీవి 
కలవనిభ్గు 82९ $ठ ९६८6. नर 
०८०८४25 }8 లెంచి యవి 539%56 


20 


26 


నీ 


49 


छ} ०८१६2 యవలీలండెలిపి 
యాయనుదు)కములే యటమాతకొదవకు 
589) సరిలెక్క-లన్ని యొక్క. 
5 ౧సాడి యాలెక్కవడిమహాత్తు 
रक "थ 95 (कन 
1 మా చోటిదనిన( 
దగును నుద్దిష్థమునకు సదాశివేంద”. | 


వ 8८६5० జాతీయనస్టోద్దిష్టంబుల చేర్పరింశాదనాకర్ణి ంపుము, 


ప 


న 


ద. ద నద 
(1) ఈ సీసపాదము మాత్భక లో 86९८ గానయబడుచున్న్న ది. 


అడిగ నసంఖ్యమహాత్తు సంఖ్యనుదోభసి 
యంత్వ్యేము పాంత్యంబున ల విరించి 
పరగంబులను౭గూర్చి र ८; ( దో"మ్మిదియిండ్లు 
భు_క్తకిందోసియుయబొరి గురునకు 
నంత్వము పాత్యంబు నావిరించినింగూర్చి 
భు_క్టి దొమ్బిదియిండ్లు भि "ठह 
०2559६0 श లఘువుకునత్యేము పాత్యంబు 
భు_క్లికేడిండ్లు సౌంపుననుజెనిచి 
యొక్క-టిఘటించిభు క్తికి నొక టిడించి 
చేతిలో లెక్క_ సరిపోమి చేననుదు") 
తేముల గూర్చి క్రోొద వకు దుుతములెనార్చ( 
దగు విమిశనష్ట్రమున సదాశివేంద!. 98 
సంకీర్ణ छ्य మంచన ద్ఫుతలఘుగురు 
8 332०९०८ ००४) 02० 2,89 ९) యిండు 


(र) 


(1) సవరించి సరివచ్చు సంఖ్యలకివివ చ్చె 


[रि 


५020-0 'సరివచ్చు సంఖ్యలకివివచ్చె" ఇచ్చట "ఖండించి యనుపదను 

యచార్లము నిచ్చుచున్నదడి. 64499 యతీభ్‌ంఇయునకు:గూడ కారణనుగు 
१ 

చున్నది. 


46 


నని తోసి మున్సటియట్లభు క్తి? 
"జాచి యనుందుతచోట్లవి సరిపోని 
సంఖ్యలవనుచు నిశ్స్చయముచేసి 
మాత్రలకొదవకు మలయుననుదుత 
లనియును సరిలెక్కలన్ని జేర్చి 
‰॥ (1) లెక్క_యొక్క_ టంగూర్సి యా లెక్క. మొదటి 
లెక్కలో (దోబ్బి మిగిలిన లెక్కంగొనుచు 
చక్క.నిటువంటి తాళమో ४ §}, 25 ९7 ८ 
దనరు నుద్దిప్టమున€౫ సదాశివేం[ద, 29 
వ॥ 8200 0205 సకలజాతీయ తాళవృ_త్తంబుల अ; 
23०९) ` 2650 7९800 -६&. ఇక ८छ०्ठ [क १6500४85 ९७९ 
ణంబు లెటింగించెద. అదియు జాలీలశుణాన్నుదుత దు छ "© కొంN 
నిచయ(పధానతంత్రంబులగుటం చేసి యాయం(త్రంబులకుం (గమం 
బుగా ననుదుతయంతంబనియును (2) (దుతీయం|తంబనియును లఘు 
యంతేంబనియును గురుయంత్రంబనియును వుతయం|తంబనియును 
చే శర నాయంత్రగతి (పధానాభిభానంబులు౯౫ బియుండు, ఇట్లు పంచ 
విధంబులైన యాయం్మతేంబులకు మేరువులనియును గోపురంబులని 
యును చక్రంబులనియును వలయంబులనియును నాొమంబుల శేకంబులు 
గలను. త_త్రన్నా మ ధేయంబులచేత 2 58 ९. €> 0९०९) వమవరించెద, 
నచ్చటచ్చట బుద్ధిమంతులు చూచి తెమియవలయు, అట్లు పంచాంగ 
(ప్రాథాన్యమునే. బంచవిధంబులైన మేగువులు జాతిభేదంబులచేతను 
०5०९9००८ బంచవిధంబు'లె యుండు. బట్టు (కి) పంచవిధంబుతె న మేరు 


ग క పస 0 ण 


(1) ఈ సీసమాయొక గీతిలోని మొదటి కిండుపొదములు మాత్సకలాే 
నీ | కిందివిభముగా గన్పడుచున్నగి, “లెక్క యెక్క_గాగూర్చి యా లెక్క_"ముదటి, 
లెక్కలో (దొబ్బిమిక్మి_లి లెక్క_గొనుచుి 

(2) “| దుకయం౦[(తంబనియును* ఆను 8१४ {38 మాత్ఫతక ०60८5८0 
జడుట లేదు. 

(3) रश्म ° “దశళవిభంబుశతె 5" అఆనియాన్న 8. 





47 


\ | 
వులు జాూతులలోన( (2 క్యేకంబుగా? జతుర శ్రజాతి చతురంగ (పథో 


నంబు గావున దజ్లాతియందు (జతుర్విధంబులయ్యెను. త్ర్యాదిజాతులు 
సాల్లును పంచాంగ (5 कः ०2१०९०१९०९०० జెసి ठु ४०८०2७८८ క్యకించి 
పంచాంగ (8 कण८०२०९ 25६4 గావున చతుర[శయం|త్రంబు నాల్లును 
త్ర్వ(శాదియంత్రంబులు నిరువదిభేదంబుల నేకంబుగా లెక్కించి 2520 
చిన నిరువడినాల్లుభేదంబులె వ ६९, ఇట్లు చతుర్వింశతి భదంబులం 
([బవర్శిల్లు సక లజాతయయం|తీంబులకు 28 ఇ(పయోాజనం'బేమి 
యనిన సొజాలీయందు. నిన్ని మా(త్రలప్రసారంబులలోన నిన్నియం 
గంబులు పేని తాళంబులిన్ని యనియును యన్ని యంగంబులు(6౫ లిన 
శాళంబులీన్ని యనియునుంచెలిసి ఇెప్పుటకు సాధనంబులగుటం చేసి 
యో యం|త్రనిరూపణంబు స్మ పయోజనం'బేకాని య పయాజనంబు 
కాడిది యట్లుండనిమ్మకాండ తౌండ వంబులుచాలు. తన్ని రూపణ 
(పకారంబెట్లిదనిన. ఇట్లు చతుక్వింశరిప్రకారంబులై న గోపురంబుల 
లోన ङ ४ ९० ६२6 & ९ (६ మంబుగా౭జేయం౭ద గుటం'జేసి జాతు 
| బక్ళక్రమంబున మొదట జతుర(శ్రయంత్రంబులు 8६5१६०5 तञ 
| యందులతో నుదై శానుగుణంబుగా(దుతీయం|త్రంబు"మొద టిడి గావున 
' దల్లత్షణంబు నిరూపించెద నాకర్లింపుము. 


४०॥ చతుర [శజాతిమొదలుగ 
విశ తాఖల జాూతులకును १356028६ చే 
(దుతీయంత్ర లేఖన క్రమ ¢ 
మతులిత౫తి (శ్రీ సచాళివావనీరమణా. 90 


{ 
| 


కం॥ మొదటిల్లొక్కటి (వాయుచయ 
౫ దియింప్రుము "రెండు రెండుగామీోాదిండ్లు క్‌ 
మదికింతవలపెనంతయుం 
ధదభిజ్ఞానాఢ్య (శ్రీ సదాళివనృపతీ, 81 


కేం 


కం॥ 


కం 


కం! 


२} 


48 


926 ९३०९० € {598 ముక్క-టుంచుకొని యింప్రల్‌ గుల్క..నోొం 
८8 0८8 2९०८ 
2592525 ह {258 (अ చేసిజాదిండ్ల కై 
నొదిగింప౯్దగు నంగపం_క్లిచతుర క్రోజార జాతిక[దుతా 
స్ప్సదయంతాది౫ (శ్రీసదాశివమహీ పా నాల్గుయంత్రేంబులకా 


సమకోోవ్యవిషమకోసష్థ 

(కమమిది ఏనుసిందు (దుతము6గల యవి పిషమా 
ఖ్యములగును లఘువు గురువు ప్ల 

తములన్నవి సమములగు సదాళివభూపా. 38 


## 


అమర ८९६२०600 తియం 

[२५०९०४०८ 25 2९9८ (१062) 0६ దగ్గరియాశల్‌ 

(కమముగ జాదిటిబంతుల 

కమరునె యది (శ్రీ,సదాశళి వావసీనాథా. 84 


1 

६2 35743 కోప్పముల కాశయింపగుగాకా 

పరమాళశ & 2 35 0००0; 8०८ 

1 (శ్రీ) నడాళివకౌరీ. రి 


(దుతయంత్రమహాత్తుల సం 

> 8८०९) రెండురెండుగా మనునిండ్ల౯, 

జతురత నొక్క._టిలెక్కు. లె 

యతికింపుము (శ్రీ సదాళివానసీరమణా. 96 


చేళ|దుతీయంత్రమండలి (8०5 2०8? 
224. 25355००९ ४ 3 ८०५०९ ०७ 
వలయు నంతో పాంత్యములు తుర్యవష్థముల్‌ 
కూర్చి పిమ్మట సమకోష్షములకు 


49 


నంత్యము విడిచి యుపాంక్య్వతురీయవ. 
०००९०८७७ ८24 దగు సరనముగను 
నవలనాపై బంతులందు వవ మకోష్ట 
ములకు నంతో్యో పాంత్యములు తురీయ 


ఆ॥వె॥ వవములనుగాడి సమకోషములశిల 
నంత్యమును ఏడిచి యథాంత్య హత 
మున నుపాంత్యేతుర్భ్ణములు వష్టమును౭గూర్స 
నగును (శ్రే సదాళివావనసీంద, 


కం॥ వివరించెద వినుము సణా 
శివవసుధానాథ తిలక చెల్ఫుగ జతుర 
(శవరదుతయం్మత్ర ఫల 
పవినుతల క్షణము శాస్త్ర పద్దతి వెలయు, 


॥ పసనధఃసపం కిలో 22525984 వు(కింది 
छह ४-९9-8 (2528 లెక్క_ తాళ 
ములటంచు మాది లెక్కలు 353०८८8० దును 
లెక్క మొదలువేసి అక్క 558 
(దుతగల్లుతాళసంతతులని పలికియు 
సముకో ముల క్రందిసంఖ్య లె €) 
(దుతేహీనములటంచు మతినెంచి 2७०८6९० 
తుల లెక్క. రెండు మొదలుగను 58 


ఆగీవి! లెక్క_చేత (దుతలయెక్కు_వల్‌ కలిగిన 
తాళమనుచుంజెప్పందగు మహత్తు 
సరనతెక్క-_ లెల్ల సర్భ(దుతీములన 
వయ్య (శ్రే నదాళివక్షి తీంద్ర+ 
र 


87 


88 


89 


80 ` 


, &०॥ చతుర శ్రలఘుగురుప్పుత 


కం! 


नि 


> 


Ci 


క్ష 


వ 


యుతేయం త్రవి లేఖనంబు నుజ్యలనంఖ్యా 
గతియు భల్యక్రమమును శౌ 


శ్యత్రముగ నెంచెద సదాశివశ్షూరమణా. 40 
చతురశదుత యం (త్రము 

గతి నాలఘుయంత్రవిధముగని [१०९०९ 7 

వితేరణనవె భవజితసూ 

కతనయ చెటుకూరి (శ్రీ) సదాశివసదయా, 41 


1 మేరుసరణియందోొనరిన 
५  యధరపంకికీ నుపాంత్యంబు విడిచి 

యంత్యతుర్యములతో నవలివషష్యము( గూర్చి 
వరుసతోంజై నున్న వరుసలకును 

న ంత్యంబుతోనుపాంత్యాధ రసానంబు 
००८९२ వ్యంబులC దోడుతోడ 

బెనచి (8०६९3 2008 क (గొన్న లెక్కలు 
లఘుహీనతాళములనుచు నుడివి 


మోా(దడిబంతులు నెలకొన్న మేటి లెక్క. 
లొకటి 'శెండు మొదలు నేకో ९५७०) ८ 
లుపులెక్క.ల లఘుయు కృములని జెలుప 
వలయు భరతజ్ఞలు ऊक 5, తీంద: 42 
మొదట మూూ(డిండ్డు లిఖయించి 2668 నౌల్లు 
2००८6) నెలవులు ఘుటేియించి మేటినటుడు 
వలసినంతేయు గురుమేకువలయమిట్టు 
(వాయవలయునయ్య సదాళివశ్నీ తీంద. 42 
గురుయం|త్రేమున c (గిం ® 2525८ దుర్యమునూడ్చి 
యం తము పాంత్య నష్టా రకోములను 


‰। 


ల 


కంl 


ag 


న 


91 


56802 సె ९,०३१०९००2९०८ దుర్వ్యాధర 
స్థానమంతోో పాంత్యవష్థ ములను 

గూర్సి (> లెక్కలు 
గుకుహీనములటంచు గురు తేజుంగి 

యూంర్ల్యపం కుల లెక్క_లొకటిరెండునుమా(డు 
ముదలునేకో త్రరముగను జెరుగు 


సంఖ్యలనువుగ జేకొనిశా స్త్రవిదులు 
५ రుసమన్నితే తాశళని కరములనుచు? 
దెల్లమిగ జూచి బోధింతురెల్ల జనుల 
చి త్తజసరూప (శ్రీ సడాశివమహీప, 


ఐదుగ్భహాంబులు ముద టను 
మోాదముతోోవాసీ యాటు ముఖ్య గ్భహాంబుల్‌ 
2०८2 లిఖంపుము ప్లుతయం 

(తోదయమున శ్రీ నదాళివోర్యీనాథా, 


। భాదేవజాతిలోం బ్దుతయంత్రమునంగింది 


దొంతికంతో సాంత్యతుర్య ములను 
వష్టీహీనముగాను సంఖ్యకు నొన(గూర్చి 
పె బంతులకునెల్ల భరత వేత్త 
లంత్యము పాంత్యతుర్యములుషష్థా ధర 
స్థానంబుతో జేర్చి సంఖ్యంజేసి 
పొలి నధఃపం క్రిలోం బొసయగిన లెక్కలు... 
స్ఫృతేపీనములటంచు బుద్ధి 5९०८ 
యుపరిపం కుల లెక్క-లు 9.४१ రెండు 
మొదలు చేకో త్రఠంబుగా మునయు లెక్క. 
లను గుణింపుదురు ९18 తాళములటంచు 
శ్ర్రీకరకలాప శ్ర్రీనదాశినమహీప. 


శశీ 


43 


f 


99 


२॥ లఘుగురుప్పత మేగులసమమహాత్యుల 

దండనుండిన యొంట్లు డనరుసర్గ 

లఘుగురుప్తుకయు క్షలలిత తాళములంచు 
నెంచుచో రామలింగేందప్పుత్ర 

యామేరువ్రులయందు 2554965 వివమకో 
షమహాతుల సరసనమరులతెక్కు. 

లెల్ల నేకో త్రరవృద్దిగొ మారిన 
లెక్కలతో గార్సి లెక్క సెయు 


९॥>॥ "తాళచయములనుచు దమౌరెంచి చతుర శ్ర 
లఘుగురుస్టుతో పలలిశయం|త్ర 
ఫలములీటులు నటులు పరిపాటి చెలుపంగ 
నలయు శ్రీసడాశివక్షీ తీంద. 47 


४०॥ ఈమాడ్కి. వి|పజాతిము 
హామేకువలయచతుస్థయని భూపణముకా 
= 25902995 ८ 28 ను 
ద్రావుగుణాధార (च) సదాళివధీరా. 48 


కం॥ భూనాభజాతి మొదలుగ 
నానాలుగుజాతులందు నమరించెద శే 
పూనిక సమ 2 6 
జ్ఞనకలత్రుణము శీసదాశివభూపా. 49 


వ॥ ఇటు నిహాపణీయంబుతె న యీనాలుజాతుల యంత్రం 
బులలోనం (ద్య్వ(శాదియంత్రేంబులు ముదటవివరించుచోట (గమం 
బుగా నన్నుదుతాదియంతలక్షణంబుల నిసావించుచు మొదట నా 
యంత్రేంబులన్ని టికిని వరుసగా గృవానిర్మాణ|క్రమంబులును దాళ 
సంఖ్యాసందర్భలక్న్షణంబులును చేర్చున శేర్చరించెద నాకిర్టి ౦వుము, 


58 


అ॥వె॥ {2536858० 952 ९०7१०८१६ జతుర శ్రజాతీయ 


యంత్రమున కుం గల్లునంగపం క్షు 
లట్లను దు తాదికాంగపం 5288४ 
యంత్రములు సజాళి వావనీం[ద. 


ఉత్సాహ॥ రాజముఖ్య చతురుదారర మ్యజాతులందు బి 


(థాజి శ్రీనదాశివేంద భవ్యమధురసుకవితా 
భోజ ముదటీయింట ద(పదము౯ లిఖించి ముందరిం 
డోజనొకటియుక టి >, ముదటి మేరువక. 


కం॥ ఏశచానుదుతీ మేరువు 


६0) 


కం|| 


£ 0॥ 


వశమునవిలసిల్లు క్రిందివరుసకునంకే 
(పశమము షష్ట్థార్కా-ష్టా 
దశమముపాంళ్యేమొనరును సదాశివన్ఫపతీ, 


అరయననుదుత మేరూ 

పరిపం ६४४०8795 ము పాంత్యేష డర్క్మా. 
వరప ४००९०९० € न ण्ठ 

ధరమెచ్చినదారి (శ్రీ సదాశివకౌరీ, 


చతుర శే (దుతయం|త్రము 

ఏితతము నృపముఖ విజాతివితతసమ_స్థ 
[దు కయంత్రంబుల వాయుము 
చతురతను సదాళివేంద సద్దుణసాండా. 


(దు త్రయం తాధఃప 0 ६8 
నతుకునుపాంత్యేంబువిడిచి యంత్యవడర్క- 
స్తుతే ప ५९६० ఖల న్ని యు 

దతకీ ర్లికలాప శ్రీసదాశివభూపా, 


80 


81 


९4 


op 


శం! 


శం! 


Gi 


కం! 


కం! 


४ 0॥ 


94 


(2598 మేహాపరి పం కుల 

కతికింపు వడర్క-పర్ళ'కాంతో ऽरेः 0 
చితగేహాోదరములు సం 

తత జానవిహార శీ సడాళివదధీ రా. 56 


ఆరయ మ్హముొుదటిం _ 22555 
నాజారునగ ముంద రిండ్ల్లు నమరంగ|( వాయళ౯ా 
మారును లఘుమేరువు వి 


ద్యారమణప్రపిణమతి సదాశివనృపతీ, 97 


ఆణవదిక్కు_ద క్క మరియంత్యముపాంత్యము (2 
కూరిచి (కింది బంతికి లఘుసన్సుటమేకున మోా౭దిబంతి కె 

८5००९०55 చోటి! కిందిక డనంటిన లెక్క యు పాంత్యమంత్యమిం 
పార భానుపర్భములు పరింన ములు సజాథివా (గణే 58 


॥ =. 111 

2590929० ८ ठ छे సడాశివాగణి వినుమా 

పారి 52629 ° 0९89 మొదటిం 

డ్స్‌ రవుగ ८९०० | 28 0289 మిోాందిటండ్లై వెలయు౯. 59 


గురుయం( తాధఃపం క్రి కిం 

25728 నంతోపాంత్య వష్థములు పర్గంబుల్‌ 

సరిగాార్సు ము దాగదశ 

తరసంఖ్య వెడల్ని శీసదాశివశౌరీ, 60 
గురుయంతంబును ०८९९३ 

వరుసలకంత్యే మును పాంత్యేవర వ 5०२००९८ 

29675९5८ (1) గర్మా. 

ధరగోవాము(బర్య మును సడాఠివభూ పా. 61 


| | का प पपि 1 वायो कि ప ప rr rr Pr TTT Ar TRE TR णी 


కంక 


ia 


98 


2524 5 మొదటిగృహాములు 

25263 5820896 2594025 8044 163 

జదురగు పతీయంత్రము సౌ 

ఖ్యదసుగుణా శ్రీ సదాశివావనీరమణా * | 69 


అంత్య పాంత్యవ ఓర్కముల్‌ గొనుచు నాయషాదశంబూడ్సి న 
छन्‌ः ०९6० छ ` 4 (గిందిపం_క్తీకిబొసంగస్సీది టిగోణి కొ 

యంత(ోోపాంత యు నా శాధో 

०& $ ంత్వేవడ ర్క. हत నా యష్టాద శాధోం 

కముళ్‌ 

దాంత్యసీ(త సదాళి'వేం(ద్ర స్పకయం|[తానకొ భటింపందగు౯ా 


&ऽ॥ మరియు మి क దిజాతీయయం| ०२००९ నిరూపిం చెద, 


అందు (దుతొనుదుతయంత్రే లేఖన కమంబులు తత్సధానంబులై న 
చతుర శ్ర శ్రే శజాతియంత్రవివరణా వనరంబులయందు 5 ४८ @* ® 
సనమానంబులుగాముశన్నే ठ 2०९०0 తల్లక్షణంబులిచ్చట మగుడ 
నేర్పర చినంజర్విత చరణ పాయంఖై పిన వేవణన్యాయం బై. యప 
యోజనంభబై యుండునటుగా ॐ) > ® (శా & पः తీయ ౦బులె న 
లఘ్యాదియంత్రంబులకుమా త్రం బే గృవాలేఖన క్రమంబుల ముందర 
వరుసగా వివరించి 2588 )£3 నన్ని టకి సంఖ్యా(క్ర మంబుల నిరూపించి 
వెండియు( ద్య దిజాతీయసకలయంత్రేబులకు ఫల(కోమంబు లొక్క. 
సారి నిరూపించెద సనవధరింపుము, 


£ 0॥ 


०॥ 


ఆజియ్యె'మొదటి నేవాము 

धग టియు ముందరిండ్లు సొమి(శమునం 

చదారూఢ భోగవిజితబ | 

లారాతి నదాశ్తివేంద లఘు మేరునకుక 64 


పదుమూ(డు మొదటిగ్భహములు 
ప దునాల్గుముందరిండ్లు పాల్పడీ(బాయ జొ 


a) 


కం 
1१ 


86 


నదయ సడాళశివభూపా 
కుదురగు నామి(శజాతిగురుయంత్రంజై , 
మొదటిండీరువది ముందరి 


పదములు నిరువడియునొకటి పరయ లిఖంచ౯ 


, , జదురొప్పును పుతేయంతక్రము 


కంl|. 


६५५ 


&०॥ 


సదాశివమహాం[ద మి శీజాతీయం'ై * 


ముందరిగహాము వేనును 


బొందుగ లిఖయించి నాల్లు ముద టిగ్భహాంబుల్‌ 


'చందించుము. లఘు మేరువు 

నందు సదాశివన్ఫపాల యాఖండమున౯, 
९? 2 మొదటిగ్భహంబుల 

నిమ్ముల అీఖయించి ముండరిండ్లును పదీయు 


ई) (कच యం 
त ५। > 


(కేమ్మె ఖిండంబున € సదాశివ 0546 
१००४००००) कऽ 

६०९६०९० పదునాల్లు ముందరిండ్లుప 'దేను౯ 
నిండ లీఖించుము గరో 

దండాహితవారణ (శ్రీ సదాశివరమణా. 


మొదటేమ్ము లెనిమిది 2593025 0246 ०2593९09 
తొ మ్మిదియు లఘుయం త్రమ్మునకును, 
మొడోటిండ్లు పదుసెడు ముందరిండులు పటు 
నెనిమిది 7625 2958८ దనరు 
నిరువదియారును నిరువది యేడును 
నాంద్భంతీవుల ప్లతీయం(త్రమునకు 
గృవాములు వెలయు సంకీర్ణ జాతిని యంచు" 
భరతవీడ్యా ధిక(పత్రతి పల్కు. 


१ Pe A | 


67 


68 


69 


87 
‘| నార్యనుతశీల నిఖలవిద్యావిశాల 
శాొలిగుణజాల సుమ'బాణసద్భశలీల 
శ. వమతేలోల భూరివిస్ఫార ఫాల 
(1) దివిజసమలీల శ్రీ సదాళివనృ పాల, 70 


వ సంఖ్యాల క్షణం'బెట్టిద నిన शि 


+ 


२ ७०९९०९०० ఏడిచి యుపాంత్యేమునీంద్రమూ+ 
ర్చనలు? గూార్చుము మిశ్రజాతీయందు 
నొయనుదుత మేరునందు( (గిందిటిబంతి 
४८९ బంతుల నంత్యమునకు 
న ధరగ్భవహాంబు ను పొంత్యమునీం[దమూా 
ర్న నలతికింప్రుమాజాతియం'దె 
(దుతయంత్రమున ९ (05 వితతంబుబంతికు 
పాంత్యేంబు విడిచి యంత్వేంబుత్రోడ 


जन 


న! 


వరమునిం(దమూర్భనలను వరుస గూర్చి 

యవలపె బంతులకు నుపాంత్యాధరంబు 

నంత్యము మునీంద్రమూర్భనలతేక వలయు 

శ్రీ >) కరవిహార (శ్రీ సదాశివసుధీర, 71 


{90 


నె అంత్యము పాంత్యంబు నమ ేందమూర్శ్నన 
లతికించి మునులను నవలఇదోోసి 
లఘుయంత్రేమునం (గిందిలాలిత పం &8 
నటమిోాడిబంతుల కమునీం(దు 
నధ ర-వహాంబును నంత్యేంబు పాంత్యంబు 
నిం దమూర్భనముల నెనయం చేసి 
(2) खण्डय कनिष्ठो మివిథముగాశున్నది. ५ శ్రీ ६२८९९४८) సా 
= ^ 
(1 


న్‌ 


చం 


01 


మె! 


లే 


58 


 గురుయం|త్రమునం(గింది వరపం క్తి కిందునిం 


బుచ్చి యంతో పాంత్యములను మూార్భ 


నంబునొన+ గూర్చి పె బంతికింబలారి 

యడుగు లెక్క.యు నంత్యము పొంత్యమునులు 
మూర్శ్ననముశూర్పందగు మశ్రమున౬దలంప 

నవితకవిజాల (శ్రీ సదాశివన్ఫ పాల, 79 


అమరగ गई "82 స్లుతాన్నితయంగత్రము (8०5२० &,४० 
త్యమును నుపాత్యము కొ మునినురాధిపులకొ ఘటియించియుం 
జనిం 
చి మొదలు మూర్భనంబుపరిశీమకు(/సార్చు ము మూర్భ 
నాభ రాం 
త్వములునుపాంత్యము ౯ మునివరామరనాథుల 'శ్రినదాళివా 


ఒనరంగ ఖండజాతిని యనుదుత మేరువునందు((గింది బం 
తినతుక నంత్యము౯ా విడువ నేర్చి యు పాంత్య న్రరావతారముల్‌ 
ఘనతిథియు క్ష మిట్లుపరిక ల్పితసీమక ధోంత్యమందిరం 
జెనయ నుపాంత్యముక్దగుపదేను పేను సదాళివాగణీ, 74 


అతికించదగు((గిందిబంతికి నుపాంత్వంబూడ్ని య'త్యాంకసం 
యుతీ మానట్టు కరవ తారతిభులార్యుల్‌ మెచ్చంబై బంతికి౯ 
జతగా నంత్యశరవ తార తిథులుంచంగా నుపాంత్యాధరం 
బతుకుకదానె సడాశివేం[ద తుదయం| త్రస్థానికి౯ యు క్షమ. 


పౌనలనంతోో పాంత్యములు నవతాోరలి 
०९०८०७०0 శరసంఖ్యః 2०९८१९८ क 

లఘు మేరున 89८ {06९5555 ०7850 ईई 
నటమో(ది బంతుల కనువుపజుపు 

ఘంత్యంబు పాత్యంబు నటశ రాధస్థాన 


= 


99 


25325 -ख ण्ठ & 262९9 ఖండాఖ్యజాతి 
గురుగోపురముక్రిందిగీకొన్న బంతుల 
నవతారసం ఖ్యులునా యె నుక 


నంత్యమును పాంత్వ్యము నై దునటపచేనుం 
గూర్చు దగు 5 ०९ ॐ బంతి జేర్పవలయు 
నంత్యేము నొపాంతేషము దశమాధరంబు 
నై దునుపచేనును (శ్రీనదాళివేంద. 76 


పదియెనంటగ రాదుగానికడియింప౯ బోల్బునంత్యంబుసాం 
త్యదశ స్థానశిలీముఖంబులను 0 క్రీం 

పొద వంగాంబ్లుతగేోపురోపరికి నంత(ోపాంత్యపంచాంకపం 
చద శొధోకంనులక సదాశివమహీ శాయాదశస్థానము౯,7? 


అంత్యమంటకయు పాంత్యవిరించి न 

ములు౭గూర్సి (కిందటిమ్నులకు నెల్ల 
సంక రాను[దుతే చారు మేరువునందుC 

బై బంతులక ధోంత్య ఛాసురవుగు 
289 ६८७5० పాంత్యవీరి ంచిపరగభముల 

నతికి యంతేట(దుతీయం|త్రమునకు 
(గిందిండ్ల నంత పిరించిపర్గభములు 

కదియ నుపాంత్యంబు( గడకుదోొబ్ని 


యంత సంఖ్యయు మటీయు హాం छ ४ ०९०५ 

బోలంగ విరించిపర్యభములు భుటించి 

४८१८८ छ బంతులిట్లు నేర్చరచవలయు 

సింధుగంభీర (कठ. 7६ 


వీ] ९2०9 5०355४9 ८ (70९6 ९6089590 28 


5०6 ००० నమర గూర్చి 


60 


విడిచి 56028 వెలయించి పరగభం 

బులనంతేమోఃది పంక్షులకు నెల్ల 
నంత్వము పాత్యంబు నటవిరించికి( గింది 

| సంఖ్యయు పర్వభ సంఖ్యలుంచి 

యంతట గురుమేరు నధరపం_క్తికింబర్య 

మణంచి యంత్యేము పాంత్యమావిరించి 
భముల నొనయార్చిమై బంతిపట్లకంత్య 
సంఖ్యయు నుపాంత్యము విరించిసంఖ్యకమరి 
పర్భకాధరభముల జార్సంగనలయు 
జితీవిమతేజాల (శ్రీ, సచాశివనృ్ఫ పాల, 79 


శ్రా! సంకీర్లన్లుత గోపు రాధ రసమంచడ్వీథికింగార్చు మం 
త్యాంఠకేపాంక్వ్యవిరించి పర్భములుడయ్యం జేసియా ఛాంక మా 
పొంకింగూర్సుము మోా౭దిబంతులకునింపుల్‌ గుల్ల నాధోంకమం 
త్యాంకోపాంత్యములక సదాశివమహీం।ద్రా ८००१०८९० 


2००९ €. &0 
४०॥ భూనరముఖజాతులమెడ 
భాషంచిన యంతీములకు २९९ १० తే 
భానుక ముగ ८८ स స 
ద్భావంబున వినుము శ్రీసదాశళివధీరా. 81 


వ॥ అందు నొక్క_విఢేవంబుగలదు. (త్వా డిజాతీయయం 
(తంబులన్ని టిలోన సరజాతీయానుదుతీయంత్రంబులకు భలవిభం 
బొొక,-వఏధభంబె యుండు. కత్ప్సకలజాతీయంబు శై న (దుతలఘ్యాదియం 
(०२०९ నర్పరించి 25०९80१0 षठः నాకర్ణి ०, 


२॥ ఆయన్నుదుత మేరులందు? (గిందెటిబంతి 
నున్న సున్న లయిండ్లను దుతీంబు 
१९९) -छ ° 53922 గలుగసితాళనముల్‌ 


61 


లేవని లిఖియించి లెక్క_లున్న 
యిండ్లను[ దుతముతో హీంనంబులని చెప్పి 


వై బంకిసున్న ల పట్టులెల్ల 
నొక్కటాదిగను నేకోత్తరవృద్ధిసం 
ఖ్యలనున్న छट గల్లుతాళ 
ములుభుటించవనియు లెక్కలొలయనిమ్ము 
యిళు తెల్పు మేకో త్రర వృద్దిసంఖర్థి 
९7९ లనన్ని యను(దుతీతాళములని 


త్ర శ్రముఖజాతులందు సదాశి వేద, 89 


द्‌ 


వ (దుతీలఘ్యాదినిఖలయం| త్ర ఫలలక్షుణం బెట్టిద నిన 


< 


(దుతలఘువర గురుప్లతయం|త్రముల క్రింద 
నలువొందుబంతిలెక్కు_లుగణిం'చు 
కొని (దుతీలఘుహీ నగురువరప్లత 
తాళంబులని పల్కు. कए ००९०८८२८ 
బై బంతియిండ్లలోపలనున్న లెక్కలు 
(దుతలఘుయు క్ల "తాళకతులనియు 
వరగురుప్లుతేయు కృవర తాళములటంచు 
నొకటియాద్యముగ చేకో_త్తరంబు 
౫లిగివరిలు లెక్క_లుంగలీయం౭యబెన చి 
యెంచి యిన్నిన్నియసి యేర్పరింపవలయు 
ద్య(శ్రముఖజాతియం|త్రేముల్‌ తేనర౭జూచి 
యవితేకవిజాూల శ్రీ సదాళివన్ఫపాల, 88 


న 


రా 
ల 


వ॥ మణియు సీయనుదు తాదిచతురాతీయం్మత్రేంబులు రెండు 
విధంబులై యొప్పు నదియును చేర్చరింతు. సమకోభవిషనుకోప్ష 
మహాత్యని డానంబుల డాసియుండు సంఖ్యలకు ఫలవిధంబెణీంగించెద 
నాకర్థింపుము. 


62 


వ! సమకోప్థంబుముహత్రుదగ్గరను నిచ్చల్‌ నిల్బుసంఖ్యాళి ని 

త్యముసర [దుతేలంచు ము౯ బలుక నౌ య్మాత్ర్యశ్రజాత్యాశయం 
~ _ (త్రములందీవిధింజెల్లునట్లుెనంగొన్న ౯ శశికోష్థంబుల ౯ 

(గమసంఖ్యక్గొని శ్రీ సదాశివమహీం దా తెల్పుమాసం 

ఖరలకః 84 

వ॥ ఇట్టు छ ४९४ పాణంబులనిరూపించి నుజీయు నేతద్దశ( పాణ 
యు క్షంబులైన తౌళంబులు జాతిళశేదంబుల వలన 5 508 दः ०२००९0० 
> ९५७००९०9 అందు మార్లదర్శనార్గంబుగా? గొన్న తాళలక్షణంబు 
లెజిగించెదనది మెట్టిదనిన. పంచ తాళంబులనియును స ప్త'తాళంబు 
లనియును సతత శై లూవ(పయు కృతె'ర్యతిక వ్యవహార నిద్ధంబులై 
యుండు. అందు బంచ తాళనిరూపణంబు మొదటంగావించి వీమ్మట 
స ప్తతాళనిరాపణంబుగావించెద. ఆపంచ'తాళంబులన్న ది చచ్చ 
త్పుటంబనియును, చాచపుటంబనియును, వటి'తాపుత్రేకంబనియును 
(1) సంస'ద్యేష్టంబనియును, ఉగ్ధట్లంబనియు నైదు తేజుంగులై పరమే 
శర పంచముఖంబులవలన నుదయించి తీనసచుండు,. = ९९ ६००२००८ 
(గమంబుగ నిరాపించెడ నవధరింపుము, 


సీ! లలిగురువులుకెండు లఘువును బ్లుతేమును 
జతేంగూర్చన దియ చచ్చత్సుటంబు 
నిరు-దక్కి-యలనుండు గురునులనడుమను 
సల్హఘుయుగ ము 'చెచపుటము 
స్లుతలఘుగురుయుగ్భయుతే లఘుస్లుతే ములు 
పూనిన వట్టి తాప తీక్రంబు 
మగణపార్శ(ములందు మరిప్పుతేంబులు రెండు 
తనరు సంప ८05 छ ०४०००४०५ 
। च మగణముద్దృట్టమునకో 
284 छ "४००० దును నింపుమిగులు 


మినప కాలా రా లప్‌ यमपे TT Ro. SPRATT TNT ER RRP ED LLTTTTTITTTIRTTTTITTDETTTRTTITHRITTTHIT RPE PSTD Repro ary PRATER, DTH TTT? नजा आभोग igh ARI FPP re 


(1) ६०४ ठग 23255302. 9. 


68 


కాలవిధమున్ల 2४०४ -छ १ 5४००९०४९ 
బంచజాతులయందు నేర్పాటు తెలియ * 
८००८००४२ సదాశివవసుమతీశ, 85 


ॐ॥ మటియు స_ప్తతాళంబులెట్టివనిన, 


& 0॥ (భువమును మఠ్యము రూపక 


~ 


ఆనె! 


ఆ|| 





మవలను ర్ఫుంప్కాత్రిపుటముల ట-తాళమ్ము౯ 
భువి నేక తాళమనిశే 
డను'-తొళమ్ములు సదాళి వావనీనాథా, 86 


వ॥ ९९ క్షుణం బెట్టిదని న 


లఘుగురుదుతీములు లలిత ధు వంబయ్యె 
మరిలఘు|దుతలఘుల్‌ మఠ్యమయ్యె 
(దుతమునులఘువును రూపకంబగునని 
(దుతేమును (1) (దుతలఘువమురయుంప 
[దుతీములుమూా(డును (2526 మొక్క ९५ ०६०० ८१९७१८६८ 
[654 కొళంబన౯చేజరిల్లు 
నాంద్యంతేలఘుమ ధ్యమానీకదుతేయుగ్భ 
మట తాళ మేక (దు తొనితేంబు 
నేక తాళమయ్యెనిందు రుంంప తీపు 
టములు మిపజాతినమరక తది 
తరకులములనుండుందజ్ఞాన నముగుండాక్ట 
భీదమున సారి 5259 ए ०६, श 


ఇతర 5०५5०68 "8 తొళపంచక 
మెంచవచ్చు జాతిపంచక మున 








“| దుతమను(దుక లభఘుభభురరుంపో యని పార్రఘుండనోఖు, ` 


64 


వానిఖేదమరయవలయును దత్కాల 
' భేదమున 5 क" వామ తారి. 88 


&०॥ రుంప్కాతిపుటలను[దుత 
४०3 2००९०८०८ छ? చతుర శ్రమున౯ 
८०8९ వధితధీనత 
నింపూూనగ శ్ర్రీసదాళివేంద(పవరా. ` 89 


వ॥ లట్లునిభావిీతంబై న చచ్చత్సుటాది పంచ తాళంబులును, 
(భువాదిస ప్పతాళంబులునుగూడనన్ని యు జాతిభేదంబులవలనం చేసి 
యప్ట్ర పంచాశ చ్భేదంబుల(([బవ రిలు. అది యెట్లన్న జచ్చత్సుటా 
దుతె దును నె దుజాతులందునుం ९९०१९०९० ८ हैर  యొక్కొ._క్కజాతి 
इ 'దై దుభదంబులుగావున 53 @ 2 లిరువదియెదు दर ००००९ య్య, 
9९8 ८६9 స ప్పతాళంబులోన  యంంపాతిపుట"తాళంబులు ६५.१५ 
యందు సంభవించి (త్ర శ్రాదిజాతులు నాల్గింటను సంభవించుటవలన 
నాల్లురెంశ్లైనిమిదిశేదంబుల య్య, కడమ్మధు వాది తాళంబు లై దును 
బంచజాతులయందును గలిగియుండుటంజేసి మెడైదు లిరువదియెదు 
విధంబులె ॐ दद" ఇవియును రంపాకిపుటభేదంబు లెనిమి దియును 
గూడ ముప్పడిమూూ(డుభేదంబులయ్యె. ఈ స ప్ప'తాళవిధంబులు 
ముప్పదిమూా(డును నాపంచ తాళభేదంబు లికువదియెదునుం గూర్చి 
లెక్కించిన నన్ని యుగూడ చేబదియెనిమిది భేదంబులయ్యె. ఏతల్ల 
శుణంబులును ద త్రజ్ఞాత్య క్షర కాలభేదంబును వేశ్వేర బుదిమంతులు 
జెనియవలయు. ६९००८ ` ర్య (త్రిక వ్యవహార యోగ్యంబులై సర((ప్రసి 
దంబులె న -छ ४०९००९०८ > మెతింగించితి, అ ది య నుం గాక 
కాళదకశ([పాణనిరూ పణం టే యో కావ్యంబునకు6 (బయోజనంబు 
గావున నితర తాళ భదంబులకు( దల్లత్నణనిభాపణంబొన౭గూర్చిన 
(గంథవి_స్తరంజౌననియును ०) | యోజనంబనియునుందలంచి (పతి 
జ్ఞానుసారంబుగా "ముదట౭దాళదశ! పాణనిరూపణంబుం గావించి 
మార్ల ప్రదర్శనార్థంబుగా? గొన్ని (ప్రసిద్ధ తాళంబులకు లశ్షణంబుల 


65 


ఏవకెంచితిం గావున 2559९४55 (బసిధా(ప సీద్దవ్యవహో రాస్పదంబు 
లన సీంహనందనాడి తాళాంతరంబుల నేకంబులు కలవు. తీల్ల క్షణం 
బులును ద తీజాతీయతాభేదంబులును దత్స్రతిపాదనగంథాంతర 
భాపావిశ్లేషంబులవలన చెలిని కౌర్య త్రిక వ్యవ హారంబు గావిం చునెడ 
5 ९8 हठ ००2०८ ९०६१ వ్యవవారించిన నెట్లి తాళంబునందు(దద్లశ! పాణం 
బులు లుగ నిరూవించి తల్లమ్యంబున జూచి చెప్పు వ్యవహారించుచు 
సభారంజనంబు౯జేయు ధీరో _త్రములు మహానటసన్ని कुठ న మహో 
నటులని నిర్గి రోధంబుగా శపథంబుయగావించ సమర్లంబగు నదినిజంబు, 
ఈ విజ్ఞాపనంబు మీాదివ్యచి క్రంబున దృఢంబుగా నవధరింపుడు. 
చం॥ హరిహరిసామ్య భానుర కృ పాలిశయాద్భుతధ ర్శవిక్రమా 
హరిహరిసన్ని భాయతమహామవాభాస్యరభోగ వై భవా 
హారిహారి తసత(పరిహాసి విభాసివుహాబలోజ(లాొ 
హరిహా౭తురిరోధితులి తాధికదీధితి తేథ్య వాక్నీ ధీ 90 
४०॥ మహితాగమ్మప-చోచిత 
పీత (పధితాత్శ్ళ + ठ ९ తాచరణా 
పహ ృతేమలీముస తాంచ 
अमे రోంభోేజాత నిహీత ధరణిక తంగా. 91 
११९६० రునరోధిరభాపహ్బృది| పౌ 
(अ) దానమహావిభవ(పా 
ప్రార్టునకీ 28 హాస్స్ఫురణాచ్చా 
ఛార్లున తాతీదిగాదిదిగంతఠొ. 92 
గద్యము 25 Uy మృదామభ(దభ।(దాయతకరుణా కటాక్ష వీక్షణా 
తిశయసంలబ్లసారస తవిచిత్ర పోలూరి యోబయామా 
86 58 సకలసజ్ఞనవిధేయ 8०९६ उ ०३ द 
ణీతీంబై న తాళదశ[ పాణప దీ 
పిక యను మహోభ్గరత కావ్య ల 
శ్షణంబునందు + 
Ch ९२ ము 
సంపూ ర్ల ము , 


ఫుటు 


పంక్క్‌ 
19 
19 
21 
26 


९8 పా స్స అప ట్టు క, 


-------+<-- 
తప్పు ఒప్పు. 

మెకునగం౫ ౯ 32693 (7९०१९ ౯ 
ణు भक దాల్చి 
బంభురాగధబాపా బంధురాంధభాపూౌా 
(పభ గాం చ (ध ८7१० छ 

భా౫ छ" భోగ 'భా గ 

>५ ९०८7९ ८ > ९०१९ ८ 
సాహాయ్యం బొనరిరప సా హాయ్యం బొనరింప 
సత్మా_-రంబుల౭జేత సత్మారంబులమేత 
మెహశర २० कर्ये 

రా౫ భేదంబులర వేత రాగ భేదంబుల వేత 
శోబిల్లు శోభిల్లు 

వ ర్రిల్లుసని వ_ర్ర్తిల్లునని 
లోకసిద్దంబు లోక సిదంబు 
నిశ్సయము? గా నిశ్స్పయముగా 
స నర్లనా మ న న్యర్థనా మ 
సంయోగ సంోానగ 

एति खनि నృత్తగీత 

చేయక లేక 

నూరు నాబు 

లఘువు లఘువు 

దెిటు౯ది లెద ६९०० ठ ల్పెద 
తరములనగు తరములన య 
దగ్గక నారు దగ్వకరకా౭ు 

2, }-43 5००5 €> ६, ४-९9-53 5 €> 


22 


43 


జో ५ 
ou YW 
స 


నచారి వేం (2 


= సిలానము 
‰)2- కమ 
స ठ १६ 
९०58 28०2 
(= 

haere 
ष्ट” నపరులు 
ద కాగించినను 


పలు ౭౫ 


[దీర ह 
త్య శంబులు 
సెదలు 
ध) 
कण्ठत భార 
నయ భా ద 
యధాకథర 
2 € 3433 5530९206.) 
छ -- ; 
€ ०6 
బాకు 
యుండు 
మవాత్తుకేయ 
(పనాదంబు 
నిటియగ 020 
९.) 
ul ని 
మా|త్రకు 


(1) 


०८५९१ 
సదాళి వేం (2 
సశ 2 2९०2423 
నిప్కూ. ) మ 
సర్సిణ 
లానతీత్లురు 
(> 
స చఛానపరులు 
()దశకారించినను 
పరయ 


ప్పుతముల 25024 5026 ముల్‌ ॐ > అనంగనంగముల్‌ 


దీర 


)£5 °>) 
८ 


छण 053 क ०.४,) 


తనయణథా కర 

యథా శుర 

పదనులుంచి 

९ दः ०९ 

८5०) 

యుండు 

మహా తుే రు 

वाद #। 

(ప సూ > 02.) 

2 ९5 5-07९ 0292 
९.9 

९2 

మా (కేల 


తొల © (పౌ 


ణపదీపిక 
८, 


అకారాదిపద్యానుకమణిక ५ अ 


0 वद 


ప ద్య ములు. 


అంగ పం కుల కింద నమరిన 
అం గ(కేణులుమో( దట 
అంత(ంబువిడిచి. 

అంత్యేమం టకయు పాంత 
అంత(మంతోంపరి 
९०२62593 2 +*0९ ९७2५ 

అంతే ము పాంత్యతుర్భములు 


అంతో పాంత్యవడర్క ముల్‌ 


అక్షర కాలముకంశును 
९१ £ 3533: నేమన్నను 
అగ జాలికిన ల్పాంగ 

९ (> ४५ డు వారి ह 
అటుయగాన మొదటి 
అట్టికాళంబునందు 
అడిగిన లెక్క మహాత్తులో 


అడిగిన సంఖ్య మవాత్తుసంఖ్యనుడించి 

అడిగిన సంఖ్య మహాత్తుసంఖ్యనుదో” 
గిససంఖ్య మవాత్తునంఖ్యలతీ న 

అడగీన సంఖ్య మహాత్తుసంఖ్యలనూడ్ని 


అతండిొక్క_ నాడు 
అతనికిం౫ బిరియేవురు 
అరలికించంద గు [205९0088 





పద్య ములు, 


అమర ८१९६ घु 
అమర? ९2०९९०४6 
అరయననుదుత మేరూపరి 
అర్జునరోధిర భాపహ్ఫృది 
అర్ధ చందమున న వ్య శక్త 
అర్థమా धनन) వో ము 
అన్థేం దుహ_స్థమునందలి 
అష్టక్షణములులవమగు 
అహి రాట్నార భుజార్లళ 
అజాతులై దుభూసుర 
అభరతముబహబుభంగుల 
ఆయను (238 >. 24९00255 
ఆయెగురు సత్సు|తకు 
ఆరయ ముడ టిండ్లెదున;, 
ర 


ఆ రెండువిధముల 

ఆర దునా ల్తుప ० 20 
కబియ్యె ముదటిగేహాము 
ఆఅవదిక్కు.ద క్క. 
ఆవాప మునిప్కూ. మము 
ఆశాంత్య ముక్కటి 
బిక్ష గామా నయ 
९९०९८८८९ [దుతాంత్ర 

४ ® 5-०6-०6 
ఇరుసాలుగువిధముల వే 
ఈగతిఖం డపసా రా 
ఈమాొష్షి_వి[పజాతి 


పద్యములు, 
8308288 खण्डः 
ఉత్క_టర త్న కాంచన 
ఎెనిమిదినాలుగుమరి 
బీనిపిదినొ ల్లురెండును 
ఎన్నెన్ని యగునుయంత్రము 
అఎసంగన న్ముదుతకంశును 
వఏకకళభయణభా శు రవుగు 
వజాతిలోనై న 
ఐదు గ హాంబులు మొదటను 
లక సశబ్దం బునునొగి 
ఒక సారిగీత తాళము 
ఒక్క-టి మొద టసకశబ్ణ్లము 
AC ద తృజ్ఞాతీల 99 
ఒనర౭ంగఖండజాలతిని 
కరతలయుగ సంయోగ 
కళ యనమూాొండునిధంబుల 
'కాలమార్ల|కియాంగ ई [> 
(& 2892539 మార్లములారిటి 
ఖండ -छ ०४55००5८ జక్క_(గ 
& ండప్లు త్రయం (తే మున 
~ణితాభారము స ४९९४ 
గీతము వెనుకచెతాళము 
గురుమేరు లేఖన క్రమ 
గురుయం|త్రేంబునుమొ (దిటి 


గుకుయం,క్రీమునఒగించివరున 


గురుయం (తాధః పం _క్రీకి 
గొప్పయంగంబులాద్యంతే 


(111) 


పుట, 


(ix) 

సద్యములు १ 
గౌప్పయంగములను 
గెప్పయంగ మెన(గురుచ 
గోమునోతీల (ప & ఫా 
చతురంగుళ (పమాణము 
చతుర కుర కాలాన ध 
చతుర శజాతికి(జక్క_గా 
చతుర శ్రజాతి మొదలు 
చతుర (४ జాతీయ 
చతుర శ తాళసం౫ తి 
చతుర (శ త్ర శంబులు 
చతుర శ (దుతీయంత్రము 
చతుర (ई (2:38 6520(8 ముగలతీ 
చతురశల ఘుగురుప్లుత 
చతురశ "లఘు మేరుసరణి 
చెన్నొ ८१1 మార్ల క్రియ 
చెలగిదక్రీణవా ర్లిక 
జాతి సంఖ్యా (క్ర మంబున 
జాతులక న్ని టికిని 
జాతుల నేనిట (బుట్టిన 
రంపా(కిపుటలనుదుత 
త౫(దుతయంత్రమందలి 
తగుడి(మా|త్రమన ८० 
छ ष्च ९९ దిగు 
త్ర త్రన్నా మవిశ్లేప ము 
२ 5 ०52 कृ ० ठ కాౌలంబు 
తేన 9 ठ ६००८९ छण 
प గ్గ ము 


ప ద్య ములు, 
తాళ గీతంబుల్‌ొక ९35 
తాళదశ[పాణంబులు 
99 


శో 
53 


తాళము వెనుక చెగీత్రము 
తాళయథాశుర కాలము 
తాళ వేళశయందుదదను 

స్రీ ర్భపాద ప్రియాతి 

తుద మొద ల్ల నల్వాంగ 

తో 86 మొదటిగ్భహాంబుల 
తే'ర్య( త్రికము द्‌ 

త్ర ४ क ०४552503 
16: స్థిత 
దొొడ్తుకొంచంబులన్న ట్లి 
దింకళ హెచ్చించి! క్రియతోడ 
(దు తమధ్యవిల 02553 
(22९8: 23926 ९) 7०८१९ 
(దుతమేరూపరి ంకుల 
(దుతీయంత్రమ హాత్తుల 
[దుతీయం (తౌధఃప_క్లీకి 
(దుతీలఘునరగురు 
భాతకునిఖల (పాణి 
(భువమును మరఠ్యము 

(భు వశమ్య'తాళనా మ 
నార దాదులుగేయవిహోరు 
ष + రగండునకు 
నూరుతేమ్మి శేకుల 


(श) 


(vi) 


పడ్య ములు. పుట, 


నృ_త్తగీతవాద్యనిర్లీత 24 
పంచాకురమితీ కాల ११ 
పడియేనంటగ రాదుగాని 59 
పదుమూ(డు మొదటిగ్భృహాములు 99 
‰ 252 282 మొదటిగ్భహాములు ५9 
పరకభాగంబునారీతి 18 
11 8 
(5 ४९१०४ చేలనిన్ను 4 
833 ०६००९०(६०२ 39 
బహూువిధంబులై న 9 
భర-తాదినిఖలపిద్యా 6 
భూ దేవజాతిలో 81 
భూనాధథ జాతీ 522 లుగ 9४ 
భూవరముఖజాతుల యెడ 60 
మద నౌరి హృద యమహ్హోాదన 1 
మధ్యలయ? దగ్గి రెటించ 24 
कि తాగమ(పచోదిత 65 
మా/[తేలనియ మమేనూరక 89 
మార్గే? (క్రమంబును 14 
8०४ छ ०४०5० (०९१०) 45 
52208 कर 5०529 ठ 58 
మునుప్పును బరగత నారద 4 
28००2 ०८74०694 0520 9 5593९29 2 
మొదట మూూడిండ్లులిఖయించి 50 
159 ९१०९० € (2530 మొక్క.టుంచుకొని . 48 
మొదటిండ్లురువది ముందరి 56 


29226 ६4 ము ©? 


పద్య ములు, 


మొదటిల్లొక్కటివాయుచు 


రంజితొ వాపనిప్కా.ిను 
రహికథాదయ మొక 
రౌజము ఖ్యచతురుదార 
రామునిదశముఖ 
లఘుగురుదుతములు 
లఘుగురుప్టత మేరు 
లఘు మేరునకు(గింద 
లఘుసమాఖ్య(జెల్లు 
లలిగురువులు గెండు 
లలితవడ క్షు కాలొ 

८९ छ శ్థందునిభం 
లలిననుదుతీము 

లాలిత గురుసతేంబుల 
వరతే'ర్యతీకల శ్‌ణ 
వరలఘు గురుస్ఫుతంబుల 
వరుసకో బెద్దవిభుండు 
వరుసనృ క్రీ వాద 
వామకొరంబుచేతనద వళ 
వాొరలలోన ముఖ్యు(డయి 
వా ర్తిక మార్లంబువర 
పవరిం చెద ఏనుము 

విశ దానుద్రుత మేరువు 
ఏిషమసమానాగతీములు 
వచెలయున తీకానాొగత్ర 
వెసనధఃపం_క్లిలో 


శారద చం(దికాశారదశారద 


(wiii ) 
९) ద్య ములు, 


శివరూపముగు “తి కారం 
శివశక్వ్యాత్శక మై ప మిత్ర 
శుద్దనాట్యము జా 
_శ్ర్రీకరసచదాశళివాఖ్య 

శ్రీకర సద్దుణవితతికి 

य, మద్యామనన గర 
శ్రీరమణీమృదుచరణాం 
8, వాణీరమణీ 

శ్రీ సదాళి వేంద చెప్పెద 
(శుతిజాతివి ఛాొరదు లె 
నంకీర తాళ మెంచయగ 
నంకీర స్థృత గోవు రాధ ర 
58855 వాక్షుర కాలా 

సన్ని ధినున్న నన్ను 
సఫాకశ్షరాకాలాని (५ 

స మకోష్థంబు 25०35०९8) 
569 
సమయన(సోతో 5 35०4955 
సరసుడు లాస దర్శన 

స క్వెశ్యరునియం ను 
హారివిభుండను (९5०९०२०० 
హొరివారి సామ్య భాసుర